Ο22 Δίστομο-Κυριάκι

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Το σκέλος του Ο22 από το Δίστομο έως το Κυριάκι είναι μια μεγάλη πορεία 19 χλμ. με άνισο ενδιαφέρον. Αρχικά, όλο το πρώτο τμήμα της διαδρομής μέχρι και τη μονή Οσίου Λουκά, ακολουθεί επιστρωμένους δρόμους. Μετά το μοναστήρι, έχουμε να διασχίσουμε τη λεκάνη της Στείριδας, ένα πεδίο με δύσκολο ανάγλυφο, πάνω στο οποίο μαιανδρίζει ένα πλέγμα αγροτικών χωματόδρομων. Τέλος, τα μονοπάτια που οδηγούν προς το Κυριάκι, είναι σήμερα σε μέτρια κατάσταση βατότητας.

Την αρνητική εικόνα των πιο πάνω στοιχείων έρχονται να μετριάσουν το τοπίο και τα μνημεία της περιοχής. Ήδη από τον κάμπο του Διστόμου, και κατά μήκος του ατελείωτου αμπελώνα του, έχουμε ωραία θέα προς την Κίρφη και τις ορθοπλαγιές του Παρνασσού. Η μονή Οσίου Λουκά, ένα από τα τρία σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της χώρας, είναι κτισμένη σε δεσπόζουσα θέση πάνω από τη λεκάνη της Στείριδας. Διασχίζοντας τη λεκάνη, θα περάσουμε κάτω από τα τείχη της ακρόπολης της αρχαίας Στείριδας. Μετά το παλαιότατο ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη Αβούρκου, θα μπούμε στο Κυριάκι, κάτω από τη σκιά του λόφου που φέρει την ακρόπολη του αρχαίου Φλυγονίου.

Αυτή η μίξη πολιτισμικών στοιχείων και ενός μακροσκοπικά άθικτου τοπίου, αποσοβεί την αντικατάσταση των μονοπατιών με δρόμους και διατηρεί το ενδιαφέρον του πεζοπόρου για όλες τις 7 ή 8 ώρες που απαιτεί η μακριά αυτή πορεία.

Στο Κυριάκι θα βρούμε πλήθος εξυπηρετήσεων για να αναλάβουμε από την κούραση της διαδρομής και να αναπληρώσουμε τα εφόδιά μας.

Από το Δίστομο μέχρι το Στείρι, ακολουθούμε ασφαλτοστρωμένο δρόμο μέσα από τον κάμπο του Διστόμου, περνώντας ανάμεσα στους περιποιημένους αμπελώνες του χωριού. Εδώ, το Σεπτέμβρη, εποχή του τρύγου, υπάρχει έντονη δραστηριότητα και συχνές μετακινήσεις.

Περνάμε κάτω από το Στείρι, μπροστά από το νεκροταφείο (βρύση με νερό). Το μικρό χωριό διατηρεί, χάρη στην παρόδια θέση του, 2-3 καταστήματα τροφίμων και κάποιες ταβέρνες.

Μετά το Στείρι θα ακολουθήσουμε τον άσφαλτο μέχρι το χώρο του Αγίου Συμεών, θέση με παλιό πηγάδι, πλατάνια και κρήνη με νερό. Πίσω από την νεότερη εκκλησία, διατηρείται ανακαινισμένο το παλιότερο, ομώνυμο, μονόχωρο εκκλησάκι. Συνεχίζουμε με χωματόδρομο μέχρι τη διακλάδωση προς τη μονή Οσίου Λουκά. Στον άσφαλτο που μας οδηγεί στο μοναστήρι, έχουμε την ευκαιρία να μελετήσουμε την τοπογραφία και τις γεωλογικές ιδιαιτερότητες της λεκάνης που απλώνεται κάτω μας. Η μονή Οσίου Λουκά είναι ένα από τα τρία αξιολογότερα βυζαντινά μνημεία της χώρας και δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε το καθολικό, αριστούργημα ναοδομίας και αγιογραφημένο με έργα παγκόσμιας σημασίας. Στον περιβάλλοντα χώρο του μοναστηριού θα βρούμε σκιά, κρήνες και παγκάκια.

Κατεβαίνουμε από τη μονή με δρομάκια και μονοπατάκια και φτάνουμε σε έρημη αγροικία. Συνεχίζουμε σε αγροτικούς δρόμους μέχρι τη βάση της βραχώδους ράχης που φέρει την ακρόπολη της αρχαίας Στείριδας και την περιτρέχουμε με μικρό μονοπάτι. Με ένα συνδυασμό από χωματόδρομους και ένα τμήμα μονοπατιού μέσα σε πυκνό θαμνώνα φτάνουμε στον Άγιο Ιωάννη Αβούρκου. Το μοναχικό εκκλησάκι, κρυμένο κάτω από μεγάλο βράχο, φέρει παλιές τοιχογραφίες και ανάγλυφη πλακόστρωση στο δάπεδο, που προφανώς προέρχονται από παλιότερο ναό.

Συνεχίζουμε σε μονοπάτι που διασχίζει ελαιώνα (εδώ θα βρούμε λίγα ξύλινα σκαλοπάτια από την αρχική φάση κατασκευής της διαδρομής) και ξαναβγαίνει σε δρόμο. Ο δρόμος οδηγεί σε πλάτωμα, από όπου ξεκινά το εναπομείναν τμήμα του παλιού ημιονικού δρόμου προς το Κυριάκι. Το μονοπάτι αυτό, άλλοτε πλατύ και πετρόχτιστο, έχει καταληφθεί σε όλο σχεδόν το μήκος του από τον αγκαθωτό θαμνώνα. Το μοναδικό καθαρό τμήμα του είναι δυστυχώς πολύ σύντομο. Το μονοπάτι καταλήγει στον κεντρικό άσφαλτο, με μια τελευταία ιδιαίτερα δύσβατη ανηφόρα. Από τον άσφαλτο φτάνουμε στο Κυριάκι. Το χωριό έχει πολλά μικρά καταστήματα και βιοτεχνίες και δείχνει πιο ζωηρό από το Δίστομο, που ζει κυρίως από τη γεωργία και τις υπηρεσιες.