Πανίδα του Παρνασσού

Πανίδα του Παρνασσού

Ένας μεγάλος όγκος σαν τον Παρνασσό, με μεγάλη ποικιλία και κυρίως μεγάλη έκταση βιοτόπων, είναι φυσικό να φιλοξενεί μια πολύ πλούσια πανίδα. Έτσι, εδώ συναντάμε όλη την αναμενόμενη βιοποικιλότητα θηλαστικών, πουλιών και ερπετών.

Τα θηλαστικά

Παρνασσός topoguide
Παρνασσός topoguide: Λύκος (Canis lupus)

Ένας μεγάλος όγκος σαν το Παρνασσό, με μεγάλη ποικιλία και κυρίως μεγάλη έκταση βιοτόπων, είναι φυσικό να φιλοξενεί μια πολύ πλούσια πανίδα. Έτσι, εδώ συναντάμε όλη την αναμενόμενη βιοποικιλότητα θηλαστικών, πουλιών και ερπετών.
Θλιβερή εξαίρεση στην ειδυλιακή αυτή εικόνα αποτελούν τα μεγάλα θηλαστικά - λύκος, αγριογούρουνο και ζαρκάδι - που η παρουσία τους διακυβεύεται από το έντονο κυνήγι. Έτσι, αν και οι λύκοι κατεβαίνουν συστηματικά στον Παρνασσό από τα βόρεια, δεν καταφέρνουν να εγκαταστήσουν κάποιο πληθυσμό και προτιμούν να προωθηθούν νοτιότερα, όπου η φθίνουσα αλλά παρούσα κτηνοτροφία και οι μεγάλες έρημες ζώνες (Ελικώνας) ή τα άγρια οπληφόρα και οι όροι προστασίας (ελάφια, Πάρνηθα) τους παρέχουν ικανοποιητική στήριξη. Τα αγριογούρουνα επανεμφανίστηκαν - μετά από μια μεγάλη απουσία στη δεκαετία του 1980 - και φαίνονται πανταχού παρόντα, ενώ το ζαρκάδι έρχεται σποραδικά από τη Γκιώνα και πιθανόν έχει καταφέρει να εγκατασταθεί.
Πρόσφατα αναφέρθηκε η παρουσία του αγριόγιδου σε απόκρημνη περιοχή του Παρνασσού, γεγονός που καταδεικνύει τη σημασία της διατήρησης των αξόνων μετακίνησης των ζώων: τα αγριόγιδα του Παρνασσού είναι προφανές ότι προήλθαν από τον αυξανόμενο πληθυσμό της Γκιώνας και πέρασαν με κάποια ευκαρία - καταδίωση, βαριά κακοκαιρία ή απλή περιπλάνηση- νότια του "51". Αν δεν κυνηγηθούν, τα αγριόγιδα θα καταφέρουν να εγκαταστήσουν σταθερούς πληθυσμούς στον Παρνασσό, που προσφέρει άπειρα απρόσιτα καταφύγια.

Τα πουλιά

Παρνασσός topoguide
Παρνασσός topoguide: Λοφιοπαπαδίτσα (Lophophanes/Parus cristatus, φωτό A. Bonetti)

Ο Παρνασσός φιλοξενεί μια ιδιαίτερα μεγάλη ποικιλία πουιών (έχουν καταγραφεί περισσότερα από 100 είδη). Χάρη στην ποικιλία οικοτόπων, αλλά και της κομβικής θέσης του στο σύστημα θερινών βοσκοτόπων και χειμαδιών της Φωκίδας και της Βοιωτίας, ο Παρνασσός ήταν ανέκαθεν μια περιοχή σημαντική για τα αρπακτικά πουλιά και ειδικά τα πτωματοφάγα. Σήμερα, οι χρυσαετοί, τα όρνια, οι λίγοι μαυρόγυπες και οι γυπαετοί έχουν εκλείψει και έτσι τα μεγάλα πουλιά που αναπαράγονται στο βουνό είναι μόνο οι Σπιζαετοί και Φιδαετοί, και από τα μεγάλα νυχτόβια αρπακτικά, ο Μπούφος και ο Χουχουριστής. Μεταξύ των μικρότερων αρπακτικών θα δούμε Βραχοκιρκίνεζα, Γερακαετοί, Γερακίνες και Σφηκιάρηδες, ενώ στις μεγάλες ορθολαγιές θα βρούμε Πετρίτες.

Παρνασσός topoguide
Παρνασσός topoguide: Δεντροφυλλοσκόπος (Phylloscopus collybita)

Τουλάχιστον τέσσερα είδη δρυοκολαπτών (Πράσινος, Μεσαίος, Λευκονώτης και Μαύρος Δρυοκολάπτης) φωλιάζουν στα δάση του Παρνασσού, που κατά τ'άλλα είναι γεμάτα από Κούκους, Κοκκινολαίμηδες, Πυρροβασιλίσκους, Κότσυφες, Δενδροσταρήθρες, Φάσσες, Σπίνους, Σταυρομύτες, Ιξότσιχλες και Κίσσες. Χαμηλότερα συναντάμε μια μεγάλη ποικιλάι από Φυλλοσκόπους, Τσιροβάκους, κοτσύφια, κελάδες κλπ.
Πάνω από το δενδροόριο, θα δούμε Κιτρινοκαλιακούδες, μαζί με Κόρακες, Πετροπέρδικες, Χιονοψάλτες, Σταχτοπετρόκληδες, Τοιχοδρόμους και Χιονάδες.
Τα δάση του Παρνασσού αποτελούν και το νοτιότερο ευρωπαϊκό σημείο αναπαραγωγής για τo Χρυσοτσίχλονo και το νοτιότερο σημείο εξάπλωσης της Λοφιοπαπαδίτσας.

Ερπετά και αμφίβια

Παρνασσός topoguide
Παρνασσός topoguide: Αλπικός τρίτωνας (Ichthyosaura alpestris)

Η ερπετοπανίδα του Παρνασσού είναι ιδιαίτερα πλούσια: έχουν καταγραφεί περισσότερα από 17 είδη ερπετών. Από τα 11 είδη φιδιών που έχουν καταγραφεί εδώ, τα Σαυρόφιδα, οι Λαφίτες και οι Λαφίτες του Ασκληπιού είναι τα μεγαλύτερα, ενώ οι Οχιές είναι τα μοναδικά δηλητηριώδη φίδια του βουνού. Στα υγρά σημεία συναντάμε τη Σαλαμάνδρα (Salamandra salamandra) και σε θέσεις με στάσιμα νερά, ανάλογα με το υψόμετρο, τα τρία είδη τριτώνων, δηλ. τον Κοινό τρίτωνα (Triturus vulgaris), τον Λοφιοφόρο τρίτωνα (Triturus cristatus) και τον καθαρά ορεινό Αλπικό τρίτωνα (Ichthyosaura alpestris).

Πως θα τα βρείτε

Φωτογραφίες και περιγραφές ειδών πανίδας του Παρνασσού, σπάνιων και κοινών, περιλαμβάνονται στον οδηγό Παρνασσός topoguide, που περιλαμβάνεται στην ομάδα της Κεντρικής Ελλάδας της γενικής εφαρμογής topoguide Greece.

Η εφαρμογή topoguide Greece είναι διαθέσιμη τόσο για συσκευές Android, όσο και για συσκευές iOS (iPhone).
Η εφαρμογή καθοδηγεί τον χρήστη να εντοπίσει το σημείο ενδιαφέροντος με ακρίβεια.