Long Pelion Trail

Το LPT στην οικογένεια
των Μεγάλων Διαδρομών

Πιστεύεται ότι η ιδέα για την οργάνωση διαδρομών μεγάλων αποστάσεων ξεκίνησε πριν από έναν περίπου αιώνα στη Γερμανία. Αν και η Γηραιά Ήπειρος είναι μάλλον πυκνοκατοικημένη, σε όλη την έκτασή της έχουν διασωθεί μεγάλες ζώνες αξιόλογης φυσικότητας, που συνδέονται μεταξύ τους με ορεογραφικούς ή άλλους φυσικούς άξονες.

Τους φυσικούς αυτούς διαδρόμους πλαισώνουν μεγάλες και ήσυχες αγροτικές ζώνες και οικισμοί με μεγάλο ιστορικό, αρχιτεκτονικό και τουριστικό ενδιαφέρον.

Οι Μεγάλες Διαδρομές που έχουν οργανωθεί στην Ευρώπη έχουν ποικίλα χαρακτηριστικά. Μερικές έλκουν τη σχεδίασή τους από την εποχή των Ρωμαϊκών Οδών ή από την περίοδο των χριστιανικών προσκυνηματικών πορειών και Σταυροφοριών. Άλλες σηματοδοτούν παλιούς στρατιωτικούς δρόμους και περάσματα ή συνδέουν σημαντικούς οικονομικούς, πολιτικούς και πολιτιστικούς πόλους.

Τα Ευρωπαϊκά Μονοπάτια

Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Πεζοπόρων θέσπισε το θεσμό των μεγάλων Ευρωπαϊκών Μονοπατιών, που το καθένα διασχίζει πολλές χώρες, από την χάραξη της βέλτιστης διαδρομής. Έχουν σχεδιαστεί και είναι σε μεγάλο βαθμό λειτουργικά 12 Ευρωπαϊκά Μονοπάτια.

Όνομα διαδρομής	Μήκος km
E1	7000
E2	4850
E3	6950
E4	1200
E5	2900
E6	6300
E7	7000
E8	4500
E9	5500
E10	2880
E11	2070
E12	1800

Τα γαλλικά GR

Από το 1947, οπόταν η Γαλλική Ομοσπονδία Πεζοπορίας ξεκίνησε την οργάνωση και σήμανση των Μεγάλων Διαδρομών γνωστών παγκόσμια με το ακρωνύμιο GR (Grandes Randonnées), έχουν σηματοδοτηθεί περισσότερα από 200.000 χιλιόμετρα διαδρομών. Τα γαλλικά GR περπατιούνται συστηματικά κάθε χρόνο από εκατομμύρια πεζοπόρων και απασχολούν χιλιάδες εθελοντών για τη συντήρηση και βελτίωσή τους. Πάνω τους βασίζεται η οικονομία αναρίθμητων οικισμών και επιχειρήσεων, ενώ εκδίδονται εκατοντάδες τίτλοι χαρτών και οδηγών που πωλούνται σε δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα ετησίως.

Ο πιο κάτω πίνακας περιλαμβάνει τις γνωστότερες Μεγάλες Διαδρομές της Γαλλίας (GR).

Κωδικός	Όνομα διαδρομής	Μήκος km
GR1	Tour d'Ile de France	542
GR2	Sentier de la Seine	862
GR3	Sentier de la Loire	1301
GR4	De l'Atlantique à la Méditerranée	1526
GR5	Du Luxembourg à la Méditerranée	1502
GR6	De la Gironde aux Alpes-de-Haute-Provence	1371
GR7	Des Vosges aux Pyrénées	1464
GR9	Du Jura à la Méditerranée	963
GR10	Traversée des Pyrénées	908
GR11	Randonnée autour du Pays d'Ile de France	651
GR12	De Gué-d'Hossus (Ardennes) aux Etangs de Commelles (Oise)	286
GR13	Du Gâtinais (Seine-et-Marne) au Morvan (Saône-et-Loire)	463
GR14	Sentier des Ardennes	579
GR20	Traversée de la Corse	183

Οι Μεγάλες Διαδρομές στην Ελλάδα

Οι δύο μεγαλύτερες διαδρομές στην Ελλάδα είναι τα τμήματα των Ευρωπαϊκών Μονοπατιών Ε4 και Ε6 που διατρέχουν τη χώρα διαμήκως και εγκάρσια αντίστοιχα. Το μήκος τους είναι μεγάλο αλλά όχι σαφώς γνωστό, καθότι πολλά σκέλη τους έχουν αλλοιωθεί σημαντικά τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Και οι δύο διαδρομές έχουν ελλιπή σήμανση, ενώ μεγάλα τμήματά τους έχουν επικαλυφθεί από νεότερα οδικά δίκτυα.

Τα Εθνικά μονοπάτια Ο1, Ο2, Ο3, Ο22, Ο31, Ο32 και Ο33 αποτελούν αξιόλογες Μεγάλες Διαδρομές. Καθώς δεν επανασχεδιάστηκαν συντηρήθηκαν ποτέ, με την πάροδο του χρόνου η αξία τους μειώθηκε λόγω των ολοένα μεγαλύτερων τμήματων αβέβαιης βατότητας.

Κοινός παρονομαστής των διαδρομών των πιο πάνω Ευρωπαϊκών και Εθνικών μονοπατιών είναι η ελλιπής σήμανση και η μέτρια συνοχή τους ως προς το πεζοπορικό ενδιαφέρον.

Τα τελευταία χρόνια σχεδιάστηκαν και σηματοδοτήθηκαν αρκετές πολυήμερες πεζοπορικές διαδρομές στην Ελλάδα. Πιο συνεπείς είναι οι προσπάθειες που έγιναν με σκοπό την πιστοποίηση κατά ERA. Οι διαδρομές αυτές είναι το Menalon Trail (71 km), το Nestos Rodopi Trail (μήκος 72 km) και το δίκτυο Adros Routes με μια διακριτή κυκλική διαδρομή 90 km. Τέλος, έχει οργανωθεί από εθελοντές μια μεγάλη διαδρομή στην Κέρκυρα, το Corfu Trail, με μια κεντρική μετρίως σηματοδοτημένη χάραξη και πολλές παραλλαγές, η μεγαλύτερη από τις οποίες έχει μήκος 180 km.

Ολοκληρωμένα δίκτυα μεγάλων αποστάσεων θα μπορούσαν να θεωρηθούν και οι μεγάλου μήκους αγώνες ορεινού τρεξίματος. Παρόλα αυτά, λόγω της άπαξ ετησίως διοργάνωσης, επιλέγεται ένας τρόπος σήμανσης που δεν είναι μόνιμος. Επιπλέον, οι ορεινοί αγώνες δεν είναι σχεδιασμένοι ως πεζοπορικές διαδρομές, καθότι περιλαμβάνουν μεγάλες υψομετρικές διαφορές, είναι σχεδόν πάντα κυκλικές πορείες χωρίς ενδιάμεσο σταθμό και δεν σχεδιάζονται με σκοπό την ενσωμάτωση των φυσικών και πολιτισμικών στοιχείων τη περιοχής, αλλά την επίτευξη αθλητικών στόχων.

Ένταξη του Μεγάλου Μονοπατιού του Πηλίου στο διεθνές και εθνικό πεζοπορικό πλαίσιο

Το Μεγάλο Μονοπάτι του Πηλίου (LPT) ακολουθεί την παγκόσμια τάση δημιουργίας μεγάλου μήκους πεζοπορικών διαδρομών - διασχίσεων όπως είναι το Jordan Trail, το GR20 (Διάσχιση της Κορσικής), το GR10 (Διάσχιση των Πυρηναίων) και τα μεγάλα μονοπάτια πιστοποιημένα από την European Ramblers Association.

Στην Ελλάδα, το Μεγάλο Μονοπάτι του Πηλίου αποτελεί μια από τις ελάχιστες μεγάλου μήκους οργανωμένες διαδρομές . Επίσης είναι η μοναδική διαδρομή με μήκος που ξεπερνά τα 100 km που θα αποκτήσει μόνιμη και πλήρη σήμανση.

Τα ημερήσια τμήματα της συνολικής διαδρομής έχουν μήκη που κυμαίνονται από 7 έως 24 χλμ. Ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του Μεγάλου Μονοπατιού του Πηλίου είναι η δυνατότητα που προσφέρει στον περιπατητή να πραγματοποιήσει κάθε ημερήσιο τμήμα ως αυτόνομη δραστηριότητα.

Με βάση την μόνιμη υποδομή και μέσα από το πλαίσιο προβολής που έχει προβλεφθεί, το Μεγάλο Μονοπάτι του Πηλίου θα συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη της Μαγνησίας, προσθέτοντας στο πολυπρόσωπο τουριστικό προφίλ της περιοχής πολλά νέα συστατικά όπως:

• Ανάδειξη και στήριξη των απομακρυσμένων οικισμών του Βορείου και Νοτίου Πηλίου.
• Επιμήκυνση τουριστικής περιόδου – οι περισσότεροι πεζοπόροι προτιμούν να έρχονται στην περιοχή τους μήνες πριν και μετά το καλοκαίρι, δηλαδή περιόδους που η τουριστική υποδομή της περιοχής έχει μεγάλη διαθεσιμότητα.
• Αύξηση της απασχόλησης τοπικού πληθυσμού στις υπηρεσίες συνοδείας των επισκεπτών και μεταφοράς (transfer).
• Προώθηση μικρών επιχειρήσεων και αύξηση ετήσιου εισοδήματος της τοπικής οικονομίας.
• Ανάπτυξη και ενίσχυση του ρόλου των αγροτουριστικών μονάδων και καταλυμάτων.
• Ευαισθητοποίηση των επισκεπτών αλλά και του τοπικού πληθυσμού σχετικά με την προστασία των φυσικών πόρων.
• Συμβολή στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών μέσω της συντήρησης του δικτύου μονοπατιών (κατολισθήσεις, πυρκαγιές, πλημμύρες κτλ.).
• Προσθήκη ενός επιπλέον τουριστικού προϊόντος, όπως είναι η πεζοπορία μεγάλων αποστάσεων και η σειριακή σύνδεση οικισμών με τα πόδια.

Κείμενο: Κατερίνα Ζαγκαρέτου και Τ. Αδαμακόπουλος