Θηλαστικά του Ολύμπου

Θηλαστικά του Ολύμπου

Γνωρίστε είδη θηλαστικών του Ολύμπου

Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide
Αγριόγιδα (Rυρicapra rupicapra) έξω από το καταφύγιο Χ. Κάκαλος

Στον Όλυμπο έχουν καταγραφεί πάνω από 40 είδη θηλαστικών. Σε ότι αφορά στα μεγάλα θηλαστικά, πιο σημαντική είναι η παρουσία ενός αξιόλογου πληθυσμού αγριόγιδων (Rυρicapra rupicapra), που ζουν στην ευρύτερη περιοχή του Οροπεδίου των Μουσών, όπου βρίσκουν ησυχία και προστασία, αν και περιπλανιώνται και χαμηλότερα - συχνά φτάνουν μέχρι και κάτω απο την Κορομηλιά - και το χειμώνα βρίσκονται συστηματικά μέσα στο δάσος.

Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide
Αγριόγιδο (Rυρicapra rupicapra)

Το αγριόγιδο είναι ένα μεσαίου μεγέθους αιγοειδές με κατανομή αποκλειστικά σε ορεινές περιοχές με υψόμετρο πάνω από 2000 μέτρα. Το σώμα του είναι πιό γεροδεμένο από της κατσίκας και έχει χαρακτηριστικές καστανόμαυρες ρίγες στις δύο πλευρές του προσώπου του, που διαγράφονται έντονα ανάμεσα στις υπόλευκες λουρίδες της μύτης και του λαιμού. Τα κέρατά του είναι μικρά και γυρίζουν χαρακτηριστικά προς τα πίσω.
Ειδικές προσαρμογές, όπως η αυξημένη σωματική θερμοκρασία (39.5 βαθμοί), η μεγάλη καρδιά με πολύ ισχυρά μυϊκά τοιχώματα και ο μεγάλος αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων, δίνουν στο ζώο μια αντοχή πέρα από το συνηθισμένο. Αντίστοιχα, η άνεσή του στην κίνηση στις ορθοπλαγιές είναι παροιμιώδης. Κανένας θηρευτής δεν μπορεί να το ακολουθήσει στο ακραίο αλπικό πεδίο και έτσι το αγριόγιδο δεν έχει πρακτικά άλλο εχθρό από τον άνθρωπο.

Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide
Αλεπού (Vulpes vulpes)

Στη μέση υψομετρικά ζώνη επιβιώνει ένας άγνωστος πληθυσμός ζαρκαδιών (Capreolus capreolus). Τα ζαρκάδια είναι μάλλον αραιά κατανεμημένα στα απέραντα δάση του Ολύμπου, κάνουν ωστόσο έντονα αισθητή την παρουσία τους με τις βραχνές υλακές τους.

Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide
Αγριογούρουνο (Sus scrofa)

Αντίστοιχα, τα αγριογούρουνα (Sus scrofa) πρέπει να έχουν φτάσει σε ένα καλό πληθυσμιακό επίπεδο, αν κρίνει κανείς από τα συχνά σημάδια "ανασκαφών", τα "λουτρά" τους και τους πυκνούς ντορούς.

Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide
Ίχνη Λύκου (Canis lupus) στο δρόμο προς Χριστάκη
Ο λύκος εμφανίζεται συστηματικά στον πυρήνα του βουνού, συγκομίζοντας αγριόγιδα ή - όπως λένε οι ντόπιοι - μερικά από τα ελεύθερα άλογα και φαίνεται ότι έχει εγκαταστήσει έναν μικρό μόνιμο πληθυσμό στον Όλυμπο. Σποραδικά, αναφέρεται η παρουσία του και σε περιμετρικές περιοχές όπου διατηρούνται ακόμα κοπάδια. Ίχνη Αρκούδας (Ursus arctos) με φόντο τις ψηλότερες κορυφές του Ολύμπου
Όλυμπος topoguide
Ίχνη Αρκούδας (Ursus arctos)
με φόντο τις ψηλότερες κορυφές του Ολύμπου
(πατήστε για μεγέθυνση).
Τα τελευταία χρόνια, λίγα άτομα αρκούδας κάνουν την εμφάνισή τους στα δάση της βόρειας πλευράς, αλλά δεν είναι σαφές αν έχουν εγκατασταθεί μόνιμα ακόμα. Υπάρχουν αρκετές παρατηρήσεις περάσματος από την αλπική ζώνη, όπως και σημάδια παραμονής στα λιγοστά δρυοδάση της δυτικής πλευράς. Είναι πιθανότερο να πρόκειται για νεαρά άτομα που αναζητούν ελεύθερες επικράτειες και περιπλανώνται, παρά για κάποιον μόνιμο, έστω μικρό, πληθυσμό.
Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide
Σκίουρος (Sciurus vulgaris)
Οι λαγοί (Lepus europaeus) και οι αλεπούδες (Vulpes vulpes) αφθονούν και καλύπτουν όλες τις υψομετρικές ζώνες. Στα χαμηλά και μέσα υψόμετρα ζουν επίσης ασβοί (Meles meles), κουνάβια (Martes foina), σκίουροι (Sciurus vulgaris), αγριόγατες (Felis sylvestris), νυφίτσες (Mustela nivalis) και σκαντζόχοιροι (Erinaceus roumanicus). Τέλος, στον Ενιπέα έχει καταγραφεί η παρουσία της Βίδρας (Lutra lutra).
Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide: Οι καλόμορφες σφαιρικές κοπριές του Λαγού (Lepus europaeus) στο χιόνι
Έχουν καταγραφεί επίσης πολλά είδη μικροθηλαστικών, δηλαδή ποντίκια, μυωξοί (όπως ο μεγάλος Δασομυωξός Glis glis και ο Δεντρομυωξός Dryomys nitedula), μυγαλές όπως η Ετρουσκομυγαλίδα (Suncus etruscus) και η Χωραφοµυγαλίδα (Crocidura leucodon), Τυφλοπόντικες (Talpa caeca), καθώς και πολλά είδη νυχτερίδων.
Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide
Rhinolophus hipposideros
Στις νυχτερίδες αναφέρονται από κοινά είδη, όπως οι ρινόλοφοι Rhinolophus ferrum-equinum και Rhinolophus hipposideros και η Pipistrellus pipistrellus, έως μάλλον ασυνήθιστα, όπως η Myotis emarginatus, Barbastella barbastellus, ο Eptesicus serotinus, ο Plecotus kolombatovici, ο Pipistrellus savii και ο Pipistrellus pygmaeus.

Όλυμπος topoguide
Όλυμπος topoguide
Χιονοπόντικας (Chionomys nivalis)
Τέλος, όσοι διασχίζουν την αλπική ζώνη, έχουν - μικρές - πιθανότητες να συναντήσουν μέσα στους λιθοσωρούς των κορυφών τον εξαιρετικά ασυνήθιστο Χιονοπόντικα (Chionomys nivalis).

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

ΟΛΥΜΠΟΣ – 60 διαδρομές

Ο οδηγός ΟΛΥΜΠΟΣ – 60 διαδρομές είναι ο πληρέστερος, ο πιο σύγχρονος και ο πλέον ενημερωμένος οδηγός του Ολύμπου. Το μεγάλο αυτό βιβλίο – 264 σελίδες, 65 χάρτες και 150 φωτογραφίες – καλύπτει όλες τις πλευρές του μυθικού βουνού: γεωγραφία, βλάστηση, χλωρίδα, πανίδα, μνημεία, καταφύγια και ορειβατικές διαδρομές, καθώς και αναλυτικά κεφάλαια για τη διάσωση, το ορεινό τρέξιμο, το ορειβατικό σκι, την αναρρίχηση και τον αναγκαίο εξοπλισμό.

Ο οδηγός καλύπτει 60 διαφορετικές ορειβατικές διαδρομές στον Όλυμπο. Πρακτικά, έχουν περιληφθεί όλα τα γνωστά και περισσότερο ή λιγότερο σημαδεμένα μονοπάτια του μεγάλου βουνού: όλες οι αναβάσεις στις κορυφές και τα καταφύγια, όλες οι μικρές δημοφιλείς πεζοπορίες και όλες οι μεγάλες διασχίσεις. Κάθε διαδρομή παρουσιάζεται μέσα από μια αναλυτική περιγραφή και ένα λεπτομερή χάρτη. Τα μετρητικά στοιχεία και η αξιολόγηση κινδύνων και δυσκολιών επιτρέπουν στον ορειβάτη να επιλέξει τη διαδρομή που αντιστοιχεί στις ικανότητές του.

ΟΛΥΜΠΟΣ – 60 διαδρομές
ΟΛΥΜΠΟΣ – 60 διαδρομές

Όπως επισημαίνουν οι συγγραφείς, η δασολόγος Κατερίνα Ζαγκαρέτου και ο πολιτικός μηχανικός Τριαντάφυλλος Αδαμακόπουλος, ο οδηγός ΟΛΥΜΠΟΣ – 60 διαδρομές επιδιώκει να αναστήσει μέσα στον επισκέπτη του βουνού έναν Όλυμπο αντάξιο του μεγέθους ενός παγκόσμιου συμβόλου.

Ο Νίκος Νέζης, που υπογράφει τον εισαγωγικό χαιρετισμό, αξιολογεί το έργο ως σημείο αναφοράς στη βιβλιογραφία του Ολύμπου.

Ο οδηγός Όλυμπος – 60 διαδρομές είναι διαθέσιμος από το e-shop του topoguide.gr.

Θηλαστικά του Ολύμπου

Φωτογραφίες και περιγραφές για είδη θηλαστικών του Ολύμπου περιλαμβάνονται στην εφαρμογή Όλυμπος topoguide.

Ο οδηγός Όλυμπος topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android από το Play Store.

Ο οδηγός Όλυμπος topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Προμηθευτείτε τον οδηγό του Ολύμπου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.