Εθνικός Δρυμός Ολύμπου
Εθνικός Δρυμός Ολύμπου
Η μοναδική ιστορική, περιβαλλοντική και συμβολική αξία του Ολύμπου προκάλεσε στις αρχές του 20ου αιώνα το διεθνές ενδιαφέρον. Οι πρώτοι ευρωπαίοι ορειβάτες που πάτησαν τις κορυφές του επισήμαναν την ανάγκη να προστατευτεί το κορυφαίο ελληνικό βουνό, όχι μόνο για να διασωθεί από ποικίλες επιβουλές, αλλά κυρίως για να υποστασιοποιηθεί η έννοια του σεβασμού απέναντι στα σύμβολα της εθνικής και παγκόσμιας μυθολογίας και αισθητικής.
Έτσι, ο Όλυμπος, μαζί με τον εξίσου μοναδικό Παρνασσό, είναι οι δύο πρώτες περιοχές που κυρήχθηκαν ως Εθνικοί Δρυμοί στην Ελλάδα, το 1938.
Το όριο της ζώνης προστασίας του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου καταλάμβάνει περίπου το 40% της έκτασης του βουνού (44 km2) και περικλείει το πέταλο των μεγάλων κορυφών γύρω από το Μαυρόλογγο (από το Μύτικα μέχρι τον Καλόγερο), όλη την αλπική ζώνη και όλες τις ανατολικές πλαγιές, μέχρι το Λιτόχωρο. Μια ευρύτερη ζώνη (περίπου 190 km2) έχει ένταχθεί στο δίκτυο Natura 2000.
Η συνολική πολιτισμική και περιβαλλοντική αξία του Ολύμπου οδήγησε την UNESCO το 1981 στην κύρηξη της περιοχής ως παγκόσμιο Απόθεμα της Βιόσφαιρας (Biosphere Reserve) και ως Βιογενετικό Απόθεμα.
Σε ότι αφορά στη χλωρίδα, στη ζώνη του Εθνικού Δρυμού φύονται σχεδόν όλα τα σπάνια και ενδημικά φυτά του Ολύμπου. Λαμπρές παρουσίες είαι η Jancaea heldreichii, η Viola striis-notata, το Cerastium theophrasti, το Teucrium chamaedrys subsp. olympicum και το ακριβοθώρητο Omphalodes luciliae. Καθώς η περιοχή προστασίας του Εθνικού Δρυμού φτάνει στο όριο του οικισμού του Λιτοχώρου, περιλαμβάνει και τα σπάνια στενοενδημικά Centaurea litochorea και Centaurea incompleta.
Η ορνιθοπανίδα περιλαμβάνει όλα τα ενδιαφέροντα είδη του Ολύμπου, με χαρακτηριστικές παρουσίες στην ανώτερη ζώνη τον Γυπαετό (Gypaetus barbatus), τις Κιτρινοκαλιακούδες (Pyrrhocorax graculus), τον Πετροκότσυφα (Monticola saxatilis), την Τοιχοδρόμα (Tichodroma muraria), τον Χιονόστρουθο (Montifringilla nivalis), τη Χιονάδα (Eremophila alpestris) και τον Χιονοψάλτη (Prunella collaris), ενώ στα δάση θα βρούμε τα περισσότερα είδη ελληνικών δρυοκολαπτών (Dryocopus martius, Dendrocopos leucotos, Dendrocopos medius, Dendrocopos syriacus, Picus canus και Picus viridis).
Το πιο προφανές ενδιαφέρον στα θηλαστικά εντοπίζεται στον πληθυσμό Αγριόγιδων, που ζει και ευημερεί στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού. Βγαίνοντας πό τις άβατες κοιλάδες των Μικρών και Μεγάλων Καζανιών, όπου κρύβονταν άλλοτε τα τελευταία άτομα, σήμερα το Αγριόγιδο (Rupicapra rupicapra) έχει απλωθεί σε όλη την αλπική ζώνη, απολαμβάνοντας και εμπιστευόμενο το σεβασμό και το θαυμασμό που του δείχνουν οι χιλιάδες επισκέπτες του βουνού. Το Αγριογούρουνο (Sus scrofa), το Ζαρκάδι (Capreolus capreolus), ο Λύκος (Canis lupus) και σποραδικά η Αρκούδα (Ursus arctos) συμπληρώνουν τα μεγάλα θηλαστικά ενός τόπου που σταδιακά ξαναγίνεται ο παράδεισος της άγριας πανίδας που ήταν άλλοτε.
Αναρίθμητα άλλα είδη - ερπετά, πεταλούδες, έντομα και μύκητες - που συμπληρώνουν τη βιοποικιλότητα του Ολύμπου, ζουν μέσα στα όρια της ζώνης προστασίας και καλύπτονται από τους όρους χρήσης του Εθνικού Δρυμού. Η υλοποίηση των όρων και μέτρων προστασίας είναι ευθύνη του ειδικού νομικού προσώπου, του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, που εδρεύει στο Λιτόχωρο.
Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
ΟΛΥΜΠΟΣ – 60 διαδρομές
Ο οδηγός ΟΛΥΜΠΟΣ – 60 διαδρομές είναι ο πληρέστερος, ο πιο σύγχρονος και ο πλέον ενημερωμένος οδηγός του Ολύμπου. Το μεγάλο αυτό βιβλίο – 264 σελίδες, 65 χάρτες και 150 φωτογραφίες – καλύπτει όλες τις πλευρές του μυθικού βουνού: γεωγραφία, βλάστηση, χλωρίδα, πανίδα, μνημεία, καταφύγια και ορειβατικές διαδρομές, καθώς και αναλυτικά κεφάλαια για τη διάσωση, το ορεινό τρέξιμο, το ορειβατικό σκι, την αναρρίχηση και τον αναγκαίο εξοπλισμό.
Ο οδηγός καλύπτει 60 διαφορετικές ορειβατικές διαδρομές στον Όλυμπο. Πρακτικά, έχουν περιληφθεί όλα τα γνωστά και περισσότερο ή λιγότερο σημαδεμένα μονοπάτια του μεγάλου βουνού: όλες οι αναβάσεις στις κορυφές και τα καταφύγια, όλες οι μικρές δημοφιλείς πεζοπορίες και όλες οι μεγάλες διασχίσεις. Κάθε διαδρομή παρουσιάζεται μέσα από μια αναλυτική περιγραφή και ένα λεπτομερή χάρτη. Τα μετρητικά στοιχεία και η αξιολόγηση κινδύνων και δυσκολιών επιτρέπουν στον ορειβάτη να επιλέξει τη διαδρομή που αντιστοιχεί στις ικανότητές του.
Όπως επισημαίνουν οι συγγραφείς, η δασολόγος Κατερίνα Ζαγκαρέτου και ο πολιτικός μηχανικός Τριαντάφυλλος Αδαμακόπουλος, ο οδηγός ΟΛΥΜΠΟΣ – 60 διαδρομές επιδιώκει να αναστήσει μέσα στον επισκέπτη του βουνού έναν Όλυμπο αντάξιο του μεγέθους ενός παγκόσμιου συμβόλου.
Ο Νίκος Νέζης, που υπογράφει τον εισαγωγικό χαιρετισμό, αξιολογεί το έργο ως σημείο αναφοράς στη βιβλιογραφία του Ολύμπου.
Ο οδηγός Όλυμπος – 60 διαδρομές είναι διαθέσιμος από το e-shop του topoguide.gr.
Εθνικός Δρυμός Ολύμπου
Πλήρη στοιχεία για τον Εθνικό Δρυμό Ολύμπου περιλαμβάνονται στην εφαρμογή Όλυμπος topoguide.
Ο οδηγός Όλυμπος topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android από το Play Store.
Ο οδηγός Όλυμπος topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Προμηθευτείτε τον οδηγό του Ολύμπου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.