Αλωνίσταινα: μονοπάτια, ιστορία, εξυπηρετήσεις, διαδρομές
Η Αλωνίσταινα
Ωραίος, πετρόχτιστος και κηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός, φωλιασμένος στο χαμηλότερο εσωτερικό διάσελο ανάμεσα στο κυρίως και το Δυτικό Μαίναλο (Διάσελο Αλωνίσταινας). Το χωριό έχει πολλές πηγές, με πιό γνωστή το Κεφαλόβρυσο ή Κεφαλάρι, κοντά στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου και στο παλιό χάνι της διαδρομής. Όντας πάνω στο κυριότερο εσωτερικό οδικό πέρασμα ανάμεσα στην Τρίπολη και τη Γορτυνία και έχοντας άμεση και αποκλειστική πρόσβαση σε ένα μεγάλο εύρος από φυσικούς πόρους, η Αλωνίσταινα είναι το πιό κραταιό από τα ορεινά χωριά της περιμαινάλιας ζώνης.
Παράλληλα, η Αλωνίσταινα είναι από τα πιο ορεινά και πιο απομονωμένα χωριά της Πελοποννήσου. Κρυμένη σε μια εσωτερική κοιλάδα, στην κεφαλή του υδρογραφικού συστήματος του Ελισσώνα ποταμού, η Αλωνίσταινα απλώνεται εκατέρωθεν μιας ρεματιάς πλούσιας σε πηγαία νερά.
Γενική εικόνα του οικισμού
Χωριό-κρυσφήγετο μέσα στα δάση και τα νερά, η Αλωνίσταινα γνώρισε μέρες δόξας όταν η ανάγκη για καταφύγιο και η αξία των ορεινών πόρων ήταν στο ζενίθ τους, για να χάσει σταδιακά τη δημογραφική ευρωστία της, τροφοδοτώντας τις πόλεις του περίγυρου, αλλά και την Αμερική.
Αλωνίσταινα, η ενοριακή εκκλησία της Αγίας Παρασκευής
Η Αλωνίσταινα είναι χτισμένη στα 1.200 μ. υψόμετρο και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Πελοποννήσου. Εικάζεται ότι συγκροτήθηκε κατά της διάρκεια της Φραγκοκρατίας, όπως και πολλές άλλες ορεινές συνοικήσεις της Πελοποννήσου. Η περίοδος της ακμής της αρχίζει στην ύστερη Τουρκοκρατία και διαρκεί μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα, ομοιοκαταληκτώντας με την ανοδική πορεία των ορεινών κοινωνιών όλης της χώρας. Λέγεται ότι η μικρή σήμερα Αλωνίσταινα έφτασε τους 2000 κατοίκους.
Το παλιό σανατόριο της Αλωνίσταινας
Όλα τα χαρακτηριστικά του οικισμού μαρτυρούν και επιδεικνύουν τη δύναμη και τον πλούτο του: ο ιστός είναι σφιχτός, αμυντικός, και τα σπίτια, που χτίστηκαν στην ακμή του χωριού από λαγκαδιανούς μαστόρους, έχουν πυργόσχημη μορφή και κατασκευή, πλουμισμένα με καμάρες και τοξωτά ανοίγματα. Ανάμεσα στα μεγαλύτερα πυργόσπιτα ξεχωρίζουν το σπίτι της οικογενείας Δημητρακοπούλου (ή Τουρκοβασίλη), με πολλά αμυντικά στοιχεία, κτίσμα της περιόδου της Επανάστασης, και η διώροφη οικία Κωνσταντάκου Δημητρακόπουλου, του 1847.
Τετράγωνη διόρωφη αρχοντική κατοικία στον κύριο δρόμο της Αλωνίσταινας
Μεγάλο πυργόσπιτο στο κέντρο της Αλωνίσταινας
Ακολουθώντας την κοινή μοίρα των ορεινών χωριών, η Αλωνίσταινα έφτασε σταδιακά στη σημερινή εικόνα του χωριού θερινής ανασυγκρότησης. Ωστόσο, παρόλο που η θέση της είναι εκτός του πλέγματος των κυρίων αξόνων της Γορτυνίας, το χωριό διατηρεί όλο το χρόνο ένα μικρό πυρήνα ζωής γύρω από τα καταστήματα και τους ξενώνες. Το χειμώνα, στο χωριό μένουν ελάχιστοι κάτοικοι και ο δυναμισμός του παρελθόντος εκφράζεται κυρίως με τις αναπλάσεις δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων.
Μνημείο αφιερωμένο στη Ζαμπία Κωτσάκη, μητέρα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
Στο κέντρο του οικισμού δεσπόζει η ενοριακή εκκλησία της Αγία Παρασκευή, κτίσμα του 1898. Στον περίβολό της βρίσκεται ο τάφος της μητέρας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Ζαμπίας Κωτσάκη. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο μικρός ναός του Αγίου Νικολάου, κτισμένος πάνω στην κεντρική πηγή του χωριού. Διαβάστε περισσότερα για τις εκκλησίες και τα ξωκλήσια χωριού στη σελίδα Εκκλησίες της Αλωνίσταινας.
Άλλα αξιοσημείωτα στοιχεία του οικισμού είναι το ερειπωμένο παλιό ξενοδοχείο και το επίσης ερειπωμένο μεγάλο σανατόριο στο διάσελο προς τη Βυτίνα.
Το παλιό σανατόριο της Αλωνίσταινας
Λόγω του πλούσιου οικιστικού αποθέματός της, η Αλωνίσταινα χαρακτηρίστηκε το 1998 παραδοσιακός οικισμός.
Το παλιό ξενοδοχείο της Αλωνίσταινας
Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide Greece
Οδηγός του Μαίναλου
Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Το Μαίναλο περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Πελοποννήσου.
Ο αντίστοιχος έντυπος οδηγός Μαίναλο - 70 διαδρομές περιλαμβάνει επίσης λεπτομερείς και καλά οργανωμένες πληροφορίες για την περιοχή της Αλωνίσταινας. Ο οδηγός, δομημένος με προσοχή σε εύχρηστο μέγεθος (14Χ21 εκ.) και μικρό βάρος (144 σελίδες, βιβλιοδεσία με μαλακό εξώφυλλο), κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις topoguide.
Ο οδηγός διατίθεται μέσω του topoguide e-shop και από επιλεγμένους συνεργάτες.