Λεβίδι: μονοπάτια, ιστορία, εξυπηρετήσεις, διαδρομές

Εξερευνήστε το Λεβίδι

Το Λεβίδι είναι κτισμένο σε μια πολύ χαρακτηριστική και προνομιούχα θέση: ενώ ακουμπά στους πρόποδες του Μαινάλου, είναι παράλληλα στραμένο προς τον εύφορο οροπέδιο του Ορχομενού, αξιοποιώντας έτσι τους δασικούς και υδατικούς πόρους του βουνού, μαζί με τους απεριόριστους γεωργικούς πόρους του κάμπου. Ταυτόχρονα ελέγχει τις διόδους προς Κάψια, Κανδήλα και Βλαχέρνα και μέσα από αυτές τους δρόμους προς την Τρίπολη, τη Στυμφαλία και Κορινθία και τα περάσματα προς την Βυτίνα και την οπισθοχώρα της Αχαΐας.

Λεβίδι
Λεβίδι
Google maps directions Adjacent town: Βυτίνα

Η περιοχή του Λεβιδίου κατοικήθηκε πριν από τα Γεωμετρικά χρόνια, όπως φαίνεται και από τις θέσεις προϊστορικών οικισμών και νεκροταφείων. Πέραν των άφθονων πόρων, το μεγάλο πλεονέκτημα της τοποθεσίας ήταν ο ρόλος ελεγκτή των κομβικών διαβάσεων, ρόλος που καθρεφτίζεται στα γνωστά οχυρά όλων των εποχών, με κυριότερα το μεσαιωνικό Παλιόπυργο στο Μύτικα, χαμηλή ράχη του όρους Τραχύ, τον πύργο Καλπακίου στο λόφο του αρχαίου Ορχομενού, το μεσαιωνικό πύργο του Λεβιδίου και το αρχαίο φυλάκιο της Αγχισίας. Αρχαιότερο όλων, το φυλάκιο της Αγχισίας φωλιάζει στο ψηλότερο σημείο του υψώματος που δεσπόζει στα ΝΑ του Λεβιδίου και φέρει ξωκλήσι της Ανάληψης. Η θέση έχει εξαιρετική θέα, τόσο στον κάμπο του Ορχομενού, όσο και στις διόδους προς Τρίπολη, Κανδήλα και Βλαχέρνα. Από τα λείψανα του αρχαίου οχυρού των κλασικών χρόνων, το ύψωμα ονομάστηκε Ελληνίτσα, τοπωνύμιο μέσω του οποίου, όπως και σε πολλές άλλες θέσεις, οι κάτοικοι μνημόνευαν με θαυμασμό τους αρχαιότερους κατοίκους της περιοχής, που τους θεωρούσαν "Έλληνες".

Πρώτη μνεία για τη θέση γίνεται στον Παυσανία, που αναφέρει ναό της Ύμνιας Αρτέμιδας πάνω στο δρόμο από τον Οεχομενό προς τη Μαντινεία. Στη θέση του ναού και με υλικό από τα ερείπιά του, χτίστηκε ο υστεροβυζαντινός ναός της Παναγίας, που πιθανόν αποτέλεσε καθολικό παλιάς μονής. Η μονή αυτή θα ήταν ο πρόδρομος της συστηματικής κατοίκησης της θέσης του σημερινού Λεβιδίου, το οποίο πάντως συμπήχθηκε σταδιακά γύρω από την μεγάλη πηγή Κάτω Βρύση και το ολοένα πιο σημαντικό σταυροδρόμι.

Μέσα στην Τουρκοκρατία, και χάρη στην κομβική θέση του, το Λεβίδι αναπτύχθηκε σε ένα από τα κεφαλοχώρια της Αρκαδίας, με έντονη εμπορική και μεταφορική δραστηριότητα. Τα μεγάλα, διόρωφα πετρόχτιστα σπίτια στο πάνω μέρος της κώμης μαρτυρούν τη σημασία του Λεβιδίου και τον πλούτο του.

Menalon Trail topoguide
Λεβίδι, ο ανδριάντας του Αναγνώστη Στριφτόμπολα

Κομβικά πρόσωπα της τοπικής ιστορίας είναι ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας, ανηψιός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, που έπεσε στην πρώτη μάχη του Λεβιδίου (14 Απριλίου 1821). Το άγαλμά του κοσμεί την παρόδια και κύρια πλατεία του οικισμού, μαζί με την προτομή του καταγόμενου από εδώ Αλέξανδρου Παπαναστασίου, μια τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της νεότερης Ελλάδας.

Η πλατεία περιστοιχίζεται από ταβέρνες, καφενεία και καταστήματα με τρόφιμα και τοπικά προϊόντα, ενώ μέσα στον οικισμό θα βρούμε το Αρκαδικό Μουσείο Τέχνης και Ιστορίας, το νεοκλασικό Γυμνάσιο του 1930 και τις τρεις μεγάλες εκκλησίες, του Ιωάννου του Προδρόμου με το παρεκκλήσι του Αγίου Παντελεήμονος, του Αγίου Γεωργίου και των Ταξιαρχών.

Το Λεβίδι γνώρισε αξιόλογη δημογραφική ανάπτυξη από τα μέσα του 19ου έως τα μέσα του 20ού αιώνα (3.142 κάτοικοι το 1940). Ο σημερινός πληθυσμός είναι γύρω στους 1.000 κατοίκους.

Κείμενο: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

Οδηγός του Μαίναλου

topoguide Greece
Φωτογραφίες και πληροφορίες για το Λεβίδι και χάρτες, μετρητικά στοιχεία και πλοήγηση για όλες τις διαδρομές που περνούν από εδώ περιλαμβάνονται στον οδηγό Μαίναλο topoguide.

Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Το Μαίναλο περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Πελοποννήσου.

Ο αντίστοιχος έντυπος οδηγός Μαίναλο - 70 διαδρομές περιλαμβάνει επίσης λεπτομερείς και καλά οργανωμένες πληροφορίες για το Λεβίδι. Ο οδηγός, δομημένος με προσοχή σε εύχρηστο μέγεθος (14Χ21 εκ.) και μικρό βάρος (144 σελίδες, βιβλιοδεσία με μαλακό εξώφυλλο), κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις topoguide.
Ο οδηγός διατίθεται μέσω του topoguide e-shop και από επιλεγμένους συνεργάτες.