Τα μονοπάτια του Πάρνωνα
Τα μονοπάτια του Πάρνωνα

Το μεγάλο πλάτος της ορεινής ζώνης, τα εκτεταμένα δάση, η μεγάλη απόσταση των οικισμών από την κορυφογραμμή και το περίπλοκο ανάγλυφο του Πάρνωνα συνηγορούν για ένα άβολο πεζοπορικό πεδίο. Πράγματι, οι ορειβατικές και πεζοπορικές διαδρομές που μπορεί να συνθέσει με βάση τα εναπομείναντα μονοπάτια και το δασικό οδικό δίκτυο είναι μάλλον λίγες, σε σχέση με το μέγεθος του βουνού.

Όντας ένας σημαντικό κρίκος του ορεογραφικού συστήματος της Πελοποννήου, ο Πάρνωνας διασχίζεται από δύο μεγάλες ορειβατικές διαδρομές, το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4 και το Εθνικό Μονοπάτι Ο33. Και τα δύο ωστόσο βασίζονται στο οδικό δίκτυο και δεν έχουν ιδιαίτερη πεζοπορική αξία.

Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4
Το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4 φτάνει από τα Δολιανά στο βόρειο όριο του Πάρνωνα, κοντά στον Άγιο Πέτρο και διατρέχει τα δυτικά ανάγλυφα, περνώντας από τα χωριά Καρυές, Βρέσθενα και Βουτιάνοι. Τα μονοπάτια της περιοχής έχουν καταστραφεί ή διασπαστεί από το νεώτερο οδικό δίκτυο και έτσι όλη η διαδρομή ακολουθεί χωματόδρομους. Διακρίνουμε τρία ημερήσια σκέλη, μήκους 11, 9 και 15 χλμ., που χρησιμοποιούν τα τρία πιο πάνω χωριά ως σταθμούς διαμονής.

Εθνικό Μονοπάτι Ο33
Το Εθνικό Μονοπάτι Ο33 αποτελεί ένα κατά κάποιο τρόπο παρακλάδι του Ε4. Αποκλίνει από τον κορμό του Ε4 στον Άγιο Πέτρο, περνά από την μονή Μαλεβής, φτάνει στο καταφύγιο του ΕΟΣ, διασχίζει τον Πάρνωνα και φτάνει στον Κοσμά. Μόνο το τμήμα από τη μονή Μαλεβής μέχρι το καταφύγιο ακολουθεί μονοπάτι: όλη η υπόλοιπη διαδρομή συμπίπτει με δρόμους, κυρίως χωματόδρομους, αλλά και αρκετό άσφαλτο. Συνολικά, πρόκειται για μια ατυχή όδευση, που δεν έχει πεζοπορικό ενδιαφέρον, παρόλο που περνά από ήσυχα δασικά τοπία.

Οι ορειβατικές διαδρομές
Με τις Μεγάλες Διαδρομές να είναι ... μικρού πεζοπορικού ενδιαφέροντας, το κύριο ορειβατικό ενδιαφέρον στον κυρίως Πάρνωνα περιορίζεται γύρω από δύο μείζονες πόλους του βουνού: το καταφύγιο του ΕΟΣ Σπάρτης, άλλοτε σημαντικός προκεχωρημένος σταθμός, και την κορυφή Μεγάλη Τούρλα, που με τις απότομες πλαγιές της και το κωνικό σχήμα της είναι όντως αρκετά εντυπωσιακή. Οι διαδρομές που οδηγούν στη βάση της Μεγάλης Τούρλας φτάνουν εδώ από τη Σίταινα, τη μονή Μαλεβής και το καταφύγιο του ΕΟΣ.

Οι πεζοπορικές διαδρομές
Μεγαλύτερο πεζοπορικό ενδιαφέρον φαίνεται να προκύπτει στην περίμετρο της κύριας κορυφογραμμής. Χάρη στις προσπάθειες τοπικών συλλόγων της Σπάρτης σηματοδοτήθηκε το 2010 ένα εκτεταμένο πεζοπορικό δίκτυο 16 διαδρομών στον Δυτικό Πάρνωνα, μέρος του οποίου διαρθρώνεται γύρω από τα Τσίτζινα, όπου έχουν συγκροτηθεί 7 διαδρομές, όλες ενδιαφέρουσες.

Η Βαμβακού είναι από τα πιο ζωντανά χωριά του Δυτικού Πάρνωνα. Από το χωριό ξεκινούν δύο διαδρομές, που συγκλίνουν στους Λογγούς: η διαδρομή από το Κάστρο και η διαδρομή από το σπηλαιομονάστηρο της Αγίας Κυριακής. Είναι και οι δύο καλά σηματοδοτημένες και καλά πατημένες. Η κοινή συνέχειά τους καταλήγει στο καταφύγιο του ΕΟΣ.

Χάρη στο πολύ απόκρημνο ανάγλυφο στην περιοχή των χωριών Καστάνιτσα, Σίταινα, Πραστός και Πλάτανος, μεγάλο μέρος των παλιών κύριων συνδέσεων ανάμεσα στα χωριά παρέμεινε άθικτο κατά τη φάση διάνοιξης του νεώτερου οδικού δικτύου. Έτσι τα παλιά καλντερίμια ανάμεσα στην Καστάνιτσα, τη Σίταινα, τον Πραστό και τον Πλάτανο, που σχηματίζουν ένα μικρό, σχεδόν γραμμικό, δίκτυο, είναι σε καλή κατάσταση και μπορούν να περπατηθούν ευχάριστα. Από τις τέσσερεις αυτές διαδρομές, η μόνη που έχει δεχθεί κάποια φροντίδα πρόσφατα - από τη Δασική Υπηρεσία - είναι η διαδρομή Καστάνιτσα-Πραστός, που είναι και το ωραιότερο μονοπάτι του Πάρνωνα. Είναι ίσως εύγλωττο ότι παρόλη την πολύχρονη δραστηριοποίηση τοπικών αναπτυξιακών και περιβαλλοντικών φορέων, τα μονοπάτια αυτά έχουν εγκαταληφθεί, αποστερώντας από την περιοχή έναν από τους ελάχιστους τουριστικούς πόρους.
Είναι επίσης γνωστή μια μεγάλη διάσχιση του φαραγγιού της Ζορμπανίτσας, που επιτρέπει την κατάβαση από τον Πλάτανο στον Άγιο Ανδρέα, μέσα από τη βατή κοίτη.
Caryatides Trails

Πρόσφατα οργανώθηκε και σημάνθηκε πολύ καλά ένα δίκτυο 7 διαδρομών γύρω από τις Καρυές, στο οποίο έχει δοθεί το όνομα Caryatides Trails. Οι διαδρομές είναι όλες κυκλικές και απευθύνονται σε ευρύτερο κοινό που ξεκινά την εξοικείωσή του με την πεζοπορία, συνεπώς είναι σχετικά εύκολες και σύντομες.
Πιο αναλυτικά, οι διαδρομές είναι:
- 1. Το Μονοπάτι του Χωριού
- 2. Το Μονοπάτι των Βοσκών
- 3. Το Αρχαίο Μονοπάτι
- 4. Το Μονοπάτι του Νερού
- 5. Το Μονοπάτι του Δάσους
- 6. Το Μονοπάτι της Καστανιάς
- 7. Το Μονοπάτι της Βελανιδιάς

topoguide Greece
Πεζοπορία και ορειβασία
στον Πάρνωνα

Ο οδηγός Πάρνωνας topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Ο Πάρνωνας περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό του Πάρνωνα ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Ο οδηγός Πάρνωνας topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Πάρνωνα ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Πελοποννήσου.
Ο οδηγός περιλαμβάνει περισσότερες από