Λύκαιο: μονοπάτια, ιστορία, εξυπηρετήσεις, διαδρομές
Αρκαδικά Μονοπάτια & Apollo Trails
Λύκαιο, Τετράζι, Μίνθη και κοιλάδα Νέδας
Τα χωριά του Λύκαιου
Το Λύκαιο (Ντερμπούνι)
Το χωριό Λύκαιο
Αφήνοντας τη Λυκόσουρα και ανηφορίζοντας προς τις Άνω Καρυές, σε απόσταση 4 χλμ ο επισκέπτης θα συναντήσει το χωριό Λύκαιο, που μέχρι το 1958 ονομαζόταν Ντερμπούνι.
Είναι ένα καταπράσινο χωριό με μουριές, καρυδιές, πλατάνια, βελανιδιές, πηγές και κρήνες, σκαρφαλωμένο σε υψόμετρο 826 μέτρα στις νότιες παρυφές των κορυφών του Λύκαιου όρους.
Γενική εικόνα του οικισμού από τον Προφήτη Ηλία Καστανοχωρίου
Στην κεντρική πλατεία δεσπόζει ο πετρόχτιστος ενοριακός ναός, αφιερωμένος στη Γέννηση της Παναγίας και στέκει αγέρωχος ο βράχος-μνημείο, αφιερωμένος στη μνήμη του οπλαρχηγού Δήμου Ζάγουρα, πρωτοπαλίκαρο του Κολοκοτρώνη, που σκοτώθηκε στη μάχη των Δερβενακίων το 1822. Στο μνημείο είναι χαραγμένο το δημοτικό ιστορικό τραγούδι του Δήμου Ζαγούρα:
"Θέλετε ν΄ακούστε κλάηματα, δάκρυα και μοιρολόγια,
περάστε από τον Κράμποβο, στη μέση στο Ντερμπούνι.
Και εκεί θ΄ακούστε κλάηματα, δάκρυα και μοιρολόγια.
Πώς κλαίν' οι Ζαγουραίισες, οι Ζαγουρονυφάδες.
Στη Μαυρολίθα κάθουνται κι οι πέντε αράδ΄αράδα. [....]
Τον κλαίει η Ζαγουροδήμαινα, η δόλια του η γυναίκα.
Τον κλαίει και η γριά Χρήσταινα, η μαύρη του η μάνα:
-Δήμο μου, για δε φαίνεσαι με τα 'λλα παλληκάρια;
- Μην κλαις, δόλια γυναίκα μου, μην κλαις μαύρη μου μάνα.
Στο Ντερβενάκι κείτουμαι με τ' άλλα παλληκάρια. [....]
Κοντά στην πλατεία βρίσκεται το κτήριο του Δημοτικού Σχολείου, που σήμερα φιλοξενεί το Πολιτιστικό Κέντρο του οικισμού και παραδίπλα λειτουργεί ακόμα η παλιά πέτρινη κεντρική βρύση του χωριού.
Μέχρι και τα μέσα του 20ού αιώνα, οι κάτοικοι ασχολούνταν με την κτηνοτροφία, με τα αμπέλια, τα περιβόλια με τα κηπευτικά και τα όσπρια (ονομαστή στην ευρύτερη περιοχή η γευστική φακή από τα Σελά) και κυρίως με τα δημητριακά, που τα έσπερναν στους "σιτοβολώνες" του βουνού - δηλαδή στις στριμωγμένες στις πλαγιές πεζουλίτσες - και τα άλεθαν στα πέτρινα αλώνια - τουλάχιστον 32 αλώνια είναι γνωστά στο χωριό.
Η μονή Παναγίας Κραμποβού
Μετά το σεισμό του 1965 το χωριό χαρακτηρίστηκε "μεταφερόμενο" στη Μεγαλόπολη και άρχισε σιγά σιγά να ερημώνει. Σήμερα, οι άνθρωποι που μένουν μόνιμα στο χωριό είναι ελάχιστοι, φρουροί και θεματοφύλακες μιας άλλης ζωής, περιμένοντας κάθε καλοκαίρι "τους παλιννοστούντες" να ανοίξουν και να φωταγωγήσουν τα ανακαινισμένα σπίτια, να γεμίσει η πλατεία από ζωή, να θυμηθούν τα παλιά, να γλεντήσουν και να χορέψουν, ίσως, κάτω από τον πλάτανο, όπως παλιά.
Το Χάνι Παγανού
Το Χάνι Παγανού
Σε απόσταση περίπου 2.6 χλμ από το χωριό προς τα ΝΑ, στη θέση Χάνι Παγανού, υπήρχε παλιότερα ένας μικρός συνοικισμός με λίγα σπίτια, που ανήκουν σε Ντερμπουναίους που είχαν εκεί τα κτήματά τους. Αν και η απόσταση προς τα χωριά Λύκαιο και Καστανοχώρι είναι πολύ μικρή για να λειτουργήσει ως χάνι, η θέση αποτελούσε ευκαιρία μιας ευχάριστης στάσης στο σπίτι του Ηλία Παγανού, που πρόσφερε φιλοξενία, κέρασμα και κουβεντούλα στους περαστικούς.
Σήμερα στη θέση υπάρχει ένα κατοικίσμο σπίτι. Το μικρό πέτρινο γεφύρι της Μονογκοφίδας διευκόλυνε την επικοινωνία χωριού με την Μεγαλόπολη κατά τους χειμερινούς μήνες. Λίγα μέτρα πιο κάτω από το γεφύρι είναι ο ερειπωμένος νερόμυλος και κάπου εκεί και η πηγή της Γοντίτσας.
Ο Άγιος Ευστάθιος στο Χάνι Παγανού
Πολύ κοντά στο Χάνι Παγανού, στη βάση μεγάλης βράχινης έξαρσης, προβάλλει το έρημο σήμερα μοναστήρι της Παναγίας Κραμποβού. Η θέση εντοπίζεται εύκολα από το ωραίο, περίοπτο καμπαναριό πάνω στο βράχο. Η μονή, που γιορτάζει στις 23 Αυγούστου, μέρα της Απόδοσης της Κοίμησης της Θεοτόκου, είναι σήμερα έρημη, αλλά το κτηριακό μέρος είναι καλά συντηρημένο και η τοποθεσία είναι ευχάριστη.
Πεζοπορία γύρω από το χωριό Λύκαιο
Το Λύκαιο είναι το σημείο σύγκλισης δυο σκελών της κυκλικής πορείας των Αρκαδικών Μονοπατιών, του σκέλους Άνω Καρυές-Λύκαιο και του σκέλους Λύκαιο-Βάστας.
Πληροφορίες: Δήμητρα Συρεγγέλα
Φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος
topoguide Greece
ΟΔΗΓΟΣ ΣΤΑ ΑΡΚΑΔΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ
Ο οδηγός Αρκαδικά Μονοπάτια είναι διαθέσιμος για συσκευές Android μαζί με άλλες δεκάδες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Η Αρκαδικά Μονοπάτια περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό Αρκαδικά Μονοπάτια ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Ο οδηγός Αρκαδικά Μονοπάτια είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό Αρκαδικά Μονοπάτια ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.
Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι το topoguide Greece έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης πολλών περιοχών, επιτρέποντας έτσι την συνολική προβολή του αναλυτικού χάρτη όλης της Αρκαδίας και την εύκολη εναλλαγή των διαδρομών, των εκατοντάδων Σημείων Ενδιαφέροντος και των δεκάδων σελίδων του οδηγού με τις αναρίθμητες φωτογραφίες.