Γεωγραφία της ΝΑ Πελοποννήσου

Γεωγραφία της ΝΑ Πελοποννήσου

Η ΝΑ άκρη της Πελοποννήσου, που καλύπτεται από τις ευρείες ιστορικογεωγραφικές έννοιες Μονεμβάσια και Βάτικα, αντιστοιχεί σήμερα στις περιοχές των οικισμών Κρεμαστή και Κυπαρίσσι, Χάρακα, Ρειχέας και Γέρακα, Μονεμβάσιας, Μολάων και Νεάπολης και την περιοχή του Μαλέα.

Η τεράστια αυτή ζώνη, μπορεί να κατατμηθεί στις πιο κάτω ενότητες:

Μονεμβάσια-Βάτικα: Γεωγραφικές ενότητες
Μονεμβάσια-Βάτικα: Γεωγραφικές ενότητες

Κρεμαστή-Κυπαρίσσι

Μονεμβάσια-Βάτικα topoguide
Μονεμβάσια-Βάτικα topoguide: Το Κυπαρίσσι

Η βορειότερη ενότητα Κρεμαστής-Κυπαρισσίου, αποτελεί ένα τυπικό ζεύγος ορεινού χωριού-παράκτιας διεξόδου.
Η ενότητα καταλαμβάνει την περιοχή από νότια άκρη της Μαδάρας του Πάρνωνα μέχρι τη ζώνη υφέσεων από την Κρεμαστή έως και το Κυπαρίσσι, δηλαδή τη ζώνη από το οροπέδιο Τούμπαλη της Κρεμαστής που φτάνει στο διάσελο του Χιονοβουνίου με τη Μαδάρα και συνεχίζει με το φαράγγι στο Ζάστανο έως τον όρμο του Κυπαρισίου.

Ο Ζάρακας

Μονεμβάσια-Βάτικα topoguide: Ο όρμος του Ζάρακα
Ο όρμος του Ζάρακα
Πατήστε για μεγέθυνση

Ο όρος "Ζάρακας" αναφέρεται στην περιοχή από τα νότια όρια του Κυπαρισσιού μέχρι την Παλεά Μονεμβάσια. Οι ντόπιοι διακρίνουν τον ορεινό και τον παραθαλάσσιο Ζάρακα, μια κατάτμηση που αντανακλά κυρίως τον τρόπο επικοινωνίας και λιγότερο τον αγροτικό ή ναυτικό προσανατολισμό των κατοίκων, που αξιοποιούσαν αδιάκριτα και επίμονα όλες τις μικρές ευκαιρίες του τόπου τους.
Σήμερα στην περιοχή αυτή, τα άγρια ορεινά ανάγλυφα αντιφωνούν τις ερημιές των ακτών: αυτό που μένει στον επισκέπτη που διατρέχει τη ζώνη αυτή είναι οι λιγοστές ανάσες καλλιεργήσιμης γης και φιλόξενων όρμων μέσα στην απεραντωσύνη του άγονου πεδίου.

Νοτιότερα, στην έξοδο της μεγάλης ομαλής λεκάνης που απλώνεται ανάμεσα στο Χιονοβούνι και το Γαϊδουροβούνι, φωλιάζει ο οικισμός Λαμπόκαμπος.
Σε μια ακόμα λεκάνη, καλά προστατευμένη από τη θάλασσα με ένα κρημνώδες ανάγλυφο, κρύβεται ο μικρός Χάρακας.
Στο μέσον της ενότητας αυτής στέκεται η Ρειχέα, άλλοτε κεφαλοχώρι του ολιγάνθρωπου και διάσπαρτου γαλαξία των χωριών και μικρών συνοικήσεων της άγριας αυτής ζώνης. Τέλος, πολύ νοτιότερα, στο μυχός ενός υπήνεμου όρμου, ενός αληθινού φιόρδ του Μυρτώου, ανασαίνει ακόμα το ψαροχώρι του Γέρακα, στενός συγγενής του αρχαίου και μεσαιωνικού Ζάρακα.

Μονεμβάσια

Μονεμβάσια-Βάτικα topoguide: Ο βράχος της Μονεμβάσιας με τη γέφυρα
Ο βράχος της Μονεμβάσιας με τη γέφυρα
Πατήστε για μεγέθυνση

Το ανάγλυφο στην ενότητα της Μονεμβάσιας μοιάζει να συγκλίνει προς το μεσαιωνικό κάστρο: πράγματι, οι φυσικές γραμμές από το Γαϊδουροβούνι έως τους λόφους του Αγίου Δημητρίου οδηγούν προς τον ανοιχτό όρμο της Επιδαύρου Λιμηράς, το νότιο άκρο του οποίου σηματοδοτεί ο βράχος της Μονεμβάσιας.

Μολάοι

Σημεία αναφοράς της γεωγραφίας των Μολάων: Ο όρμος της Πλύτρας και η χερσόνησος της Ξυλής
Σημεία αναφοράς της γεωγραφίας των Μολάων:
Ο όρμος της Πλύτρας και η χερσόνησος της Ξυλής
Πατήστε για μεγέθυνση

Στα δυτικά, σε αντίθεση με το Κυπαρίσσι και τη Ρειχέα, που βλέπουν μόνο βραχοτόπια και φαράγγια, οι Μολάοι αντικρίζουν ένα πολύ πιο ήμερο τοπίο: μια θάλασσα ελαιώνων που συνέχεται με το πέλαγος των Κυθήρων.
Όλα τα χωριά της ευρύτερης περιοχής, από τη Σκάλα έως τα Παπαδιάνικα, άφησαν τον άλλοτε διττό προσανατολισμό τους προς τους ορεινούς και πεδινούς πόρους για να στραφούν στο νεότερο δυϊσμό των γεωργικών και τουριστικών δραστηριοτήτων.

Βάτικα

Μονεμβάσια-Βάτικα topoguide: Η ακτογραμμή στα Βάτικα. Πίσω η Ελαφόνησος και στο βάθος τα Κύθηρα
Η ακτογραμμή στα Βάτικα. Πίσω η Ελαφόνησος και στο βάθος τα Κύθηρα
Πατήστε για μεγέθυνση

Με σημεία αναφοράς την Ελαφόνησο και τα Κύθηρα, η γεωγραφία της ΝΑ άκρης της Πελοποννήσου είναι μάλλον θαλάσσια παρά στεριανή και τοποθετεί τη Νεάπολη στο σημείο που εξυπηρετεί τα δύο νησιά.
Η χερσαία τοπογραφία ενισχύει τη θέση της κώμης με μια δεκάδα ημιορεινών χωριών, προσανατολισμένων προς τον μεγάλο όρμο της Νεάπολης.

Μαλέας

Μονεμβάσια-Βάτικα topoguide: Πλησιάζοντας στη μονή Αγίας Ειρήνης, στη μύτη του ακρωτηρίου του Μαλέα
Πλησιάζοντας στη μονή Αγίας Ειρήνης, στη μύτη του ακρωτηρίου του Μαλέα
Πατήστε για μεγέθυνση

Πίσω από τα βουνά της Νεάπολης, τον Προφήτη Ηλία, το Κρανί και την Κριθίνα, ανάμεσα στην ορεινή τοπογραφία και της αλίμενη ακτή, κρύβονται μια ομάδα οικισμών, όλοι μικροί με εξαίρεση τα Βελανίδια, δυναμικά και πολυπρόσωπα στην εποχή τους.
Από εδώ τα παλιά μονοπάτια αναστομώνονταν στο Μαλέα, ανίσχυρα να υπερβούν τον ακρότατο μονόλιθο του Μωρηά.
Οι σημερινοί δρόμοι καταφέρνουν κάτι ακόμα λιγότερο.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ, ΤΟ ΖΑΡΑΚΑ,
ΤΗ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑ, ΤΑ ΒΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΛΕΑ

Μια πιο αναλυτική παρουσίαση της γεωγραφίας της ΝΑ Πελοποννήσου, πλαισιωμένη με φωτογραφίες και χαρτογραφικό υλικό, περιλαμβάνεται στον οδηγό Μονεμβάσια topoguide της AnaDigit.

Ο οδηγός Μονεμβάσια topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android μαζί με άλλες δεκάδες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Το Μονεμβάσια topoguide περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό Μονεμβάσια topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Μονεμβάσια topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό Μονεμβάσια topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι το topoguide Greece έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης έως και 15 περιοχών, επιτρέποντας έτσι την προβολή πολλών περιοχών της Πελοποννήσου και την εύκολη εναλλαγή των διαδρομών, των εκατοντάδων Σημείων Ενδιαφέροντος και των δεκάδων σελίδων του οδηγού με τις αναρίθμητες φωτογραφίες.
topoguide Greece