Οι εκκλησίες της Στεμνίτσας

Εκκλησίες στο Μαίναλο

Οι εκκλησίες της Στεμνίτσας

Η άγρια κοιλάδα μέσα στην οποία φωλιάζει η Στεμνίσα είναι ένα πραγματικό φυσικό οχυρό. Εδώ κατέφυγε, επιβίωσε και άνθισε μια εργώδης κοινωνία, που επιδόθηκε στο εμπόριο, την αργυροχρυσοχοΐα, τις επιστήμες και την πολιτική. Ανήσυχοι και δυναμικοί, οι Στεμνιτσιώτες στόλισαν τον τόπο τους με μερικές από τις ωραιότερες εκκλησίας της Αρκαδίας.

Μαίναλο topoguide
Εκκλησίες της Στεμνίτσας
Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, καθολικό της μονής Χρυσοπηγής

Λέγεται ότι από το μέσο Βυζάντιο μέχρι σήμερα υπήρξαν στη Στεμνίτσα και την άμεση περιοχή της 43 εκκλησίες, συνυπολογίζοντας και τους ερειπωμένους ναούς. Από τον πλούτο αυτό σώζονται σήμερα περισσότερες από 20 εκκλησίες.

Μαίναλο topoguide
Εκκλησίες της Στεμνίτσας
Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, μητροπολιτικός ναός της Στεμνίτσας

Παλαιότερος σωζόμενος ναός της Στεμνίτσας είναι η Ζωοδόχος Πηγή ή Χρυσοπηγή, άλλοτε καθολικό ομώνυμης μονής, κατάγραφος με τοιχογραφίες του 17ου αιώνα. Στη συνοικία Κάστρο, διατηρούνται οι σημαντικές μεταβυζαντινές εκκλησίες:

  • Άγιος Nικόλαος, που διασώζει σπαράγματα από τοιχογραφίες του 1589,
  • Παναγία η Mπαφέρω του 17ου αιώνα,
  • Προφήτης Hλίας του 17ου αιώνα με αγιογραφίες της ίδιας εποχής.
.

Μαίναλο topoguide
Εκκλησίες της Στεμνίτσας
Η εκκλησία της Παναγίας Καρέας στο Κάστρο

Στη δυτική πλευρά του κτιρίου της Σχολή Αργυροχρυσοχοΐας Στεμνίτσας, βρίσκεται ο ναός των Tριών Iεραρχών, κτίσμα του 1715, αγιογραφημένο από τον Πέτρο Πεδιώτη, ο οποίος είχε ζωγραφίσει μαζί με τον αδελφό του πολλές εκκλησίες στην ευρύτερη περιοχή. Ανάμεσα στις άλλες τοιχογραφίες του ναού ξεχωρίζει η Πλατυτέρα στην κόγχη του ιερού.

Μαίναλο topoguide
Εκκλησίες της Στεμνίτσας
Ο ναός των Τριών Ιεραρχών

Αξιόλογη αγιογράφηση φέρει και ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα (17ος αι.), ενώ χαμηλότερα, στο μονοπάτι προς τη Δραγουνέρα, διατηρείται σε άριστη κατάσταση ο Άγιος Γεώργιος ο «Kαταγιώργης».

Μαίναλο topoguide
Εκκλησίες της Στεμνίτσας
Η Αγία Παρασκευή στη Σκέμνα

Την τελευταία δεκαετία της Τουρκοκρατίας κτίστηκε ο κεντρικός ναός του Αγίου Γεωργίου (1810), στη θέση παλαιότερης εκκλησίας. Από τα μέσα μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, αντανακλώντας την νέα περίοδο άνθισης της ορεινής οικονομίας, η Στεμνίτσα απέκτησε μεγάλες εκκλησίες με τρούλο, που κτίστηκαν στη θέση παλαιότερων μεταβυζαντινών ναών: ο ναός της Παναγίας της Καρέας ή Καρυάς, ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου και ο ναός της Αγίας Παρασκευής. Την ίδια περίοδο κτίστηκε και άλλος ναός της Παναγίας, το λεγόμενο Καθολικό, που δεν υπάρχει σήμερα, αλλά και η εκκλησία του Αγίου Νικολάου στον Αναφυτρό.

Μαίναλο topoguide
Εκκλησίες της Στεμνίτσας
Ο Άγιος Νικόλαος στο Αεράκι

Οι κορυφές των λόφων που περιβάλουν τη Στεμνίτσα στολίζονται από ξωκλήσια, όπως οι Άγιοι Πάντες, ο Άγιος Αθανάσιος και ο Άγιος Ιωάννης Πρόδρομος. Άλλες εκκλησίες βρίσκονται σε κομβικές θέσεις - διαβάσεις, πηγές ή λιβάδια - όπως οι Άγιοι Θεόδωροι, ο Άγιος Νικόλαος στο Αεράκι, ο Άγιος Δημήτριος πάνω απο του Σαβαλά, ο Άγιος Σπυρίδωνας και η Αγία Παρασκευή στη Σκέμνα.

Μαίναλο topoguide
Εκκλησίες της Στεμνίτσας
Η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στην περιοχή Σαβαλά

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

Οδηγός του Μαίναλου

topoguide Greece
Φωτογραφίες και πληροφορίες για τις εκκλησίες της Στεμνίτσας περιλαμβάνονται στον οδηγό Μαίναλο topoguide.

Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Το Μαίναλο περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Μαίναλο topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό του Μαίναλου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, κάνοντας τη σχετική αγορά από την ομάδα της Πελοποννήσου.

Ο αντίστοιχος έντυπος οδηγός Μαίναλο - 70 διαδρομές περιλαμβάνει ένα ειδικό κεφάλαιο για τις εκκλησίες της Στεμνίτσας. Ο οδηγός, δομημένος με προσοχή σε εύχρηστο μέγεθος (14Χ21 εκ.) και μικρό βάρος (144 σελίδες, βιβλιοδεσία με μαλακό εξώφυλλο), κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις topoguide.
Ο οδηγός διατίθεται μέσω του topoguide e-shop και από επιλεγμένους συνεργάτες.