Άνω Βέργα-Καλάθιο όρος-Πηγάδια

Μάνη-Αβία. Στο τμήμα Κοτσιφάλωνα-Κωσταίικα, με φόντο τις κορυφές του Ταϋγέτου

Η διαδρομή Άνω Βέργα-Πηγάδια συνιστά ένα μεγάλο διασκελισμό του Καλαθίου όρους. Η πορεία ακολουθεί το παλιό μονοπάτι, που μέχρι το οροπέδιο Τσεσφίνα είναι εντυπωσιακό και άριστα διατηρημένο. Στην υπόλοιπη διαδρομή το μονοπάτι δεν είναι σαφώς διαμορφωμένο και έτσι η όδευση ακολουθεί τοπικά μονοπάτια και διαδοχικές γιδόστρατες που συνδέουν τις παλιές πεζούλες - με τις οποίες είναι κατάσπαρτο το Καλάθιο - και τις διάσπαρτες συνοικήσεις, όπως τα Κωσταίικα. Σε όλη τη διαδρομή, η κίνηση του πεζοπόρου διευκολύνεται αφάνταστα από την πολύ πυκνή και συνεπή σήμανση που έχει τοποθετήσει ο ΕΟΣ Καλαμάτας.

Για τον σημερινό πεζοπόρο, αυτή η περιπλάνηση στο Καλάθιο είναι μια πραγματική ξενάγηση σε ένα κόσμο του ελαχίστου: τα λείψανα από τρωγλοδυτικές καλύβες, οι διάσπαρτες στέρνες για την αποταμίευση της σταγόνας, τα πέτρινα αλώνια και τα πρόχειρα καλντερίμια παραπέμπουν σε μια παρατεταμένη Λίθινη Εποχή, που έφτασε μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα.

×

Μάνη-Αβία
Άνω Βέργα-Πηγάδια, διασκελισμός του Καλαθίου Όρους

Η διαδρομή ξεκινά από την Άνω Βέργα, από την κεντρική κρήνη του χωριού. Με δρομάκι, περνάμε πάνω από τον Άγιο Παντελεήμονα και σε λίγο μπαίνουμε σε καλό μονοπάτι, πάνω από σταύλους. Το μονοπάτι διατρέχει μια ζώνη με πεζούλες και φτάνει στην πρώτη σάρα, που την περνά ελαφρά ανηφορικά. Αμέσως μετά τη σάρα συναντάμε τα πρώτα πετρόχτιστα τμήματα. Περνάμε δεύτερη σάρα και συνεχίζουμε σε καλό μονοπάτι μέχρι μια μικρή ζώνη με πεζούλες, όπου η όδευση είναι κάπως διστακτική. Σύντομα όμως μπαίνουμε στο καλύτερο τμήμα του μονοπατιού, έναν άριστα δουλεμένο πέτρινο διάδρομο καταμεσής μιας άγριας πλαγιάς. Το υπέρχο αυτό μονοπάτι θα μας οδηγήσει σε ρεματιά, που με τη σειρά της θα μας φέρει στο οροπέδιο Τσεσφίνα του Καλαθίου όρους.

Η Τσεσφίνα είναι μια μεγάλη ανοιχτή λεκάνη (δεν είναι δολίνη), που απορρέει προς τα ΒΔ. Είναι όλη διαμορφωμένη με πεζούλες και κάποτε θα ήταν έναν από τους κύριους σιτοβολώνες του μικρού κόσμου της Βέργας. Σήμερα είναι εντελώς άφωνη.

Από την Τσεσφίνα ακολουθούμε καλό μονοπάτι σε ελατόδασος, μέχρι μια μικρότερη σειρά πεζούλες, στου Κοκκινογένη. Με λίγη ακόμα ανηφόρα σε ρεματιά φτάνουμε σε επίπεδο λιβάδι, όπου συναντάμε το χωματόδρομο και τον ακολουθούμε λίγο προς τα δεξιά.

Από εδώ, η όδευση της διαδρομής διασχίζει μια μεγάλη ζώνη με πεζούλες - που σήμερα έχουν δασωθεί με έλατα - προς τα ανατολικά. Τα επιμέρους καλοπατημένα μονοπάτια που συναντάμε ανήκαν στον κύριο άξονα που διέσχιζε την περιοχή και που σήμερα έχει διασπαστεί. Περνάμε από παλιά στέρνα και συναντάμε το δρόμο Αλτομιρά-Πηγάδια, τον ακολουθούμε για λίγο τον αφήνουμε για να κατέβουμε δεξιά σε μικρό μονοπάτι (δίπλα υπάρχει μεγάλη κτηνοτροφική εγκατάσταση).

Το μονοπάτι κατηφορίζει ομαλά κοντά σε μια μεγάλη γεωργική έκταση. Περνάμε από παλιό πηγάδι και σύντομα συναντάμε χωματόδρομο. Πάνω μας υπάρχει άλλη μια μεγάλη κτηνοτροφική εγκατάσταση.

Μάνη-Αβία. Παλιό πηγάδι στα Κωσταίικα

Κατηφορίζουμε το δρόμο, που σταδιακά στενεύει και μπαίνει στο πάνω μέρος της παλιάς γεωργικής περιοχής Κωσταίικα, όπου σβήνει σε λιβαδάκι. Από εδώ κατηφορίζουμε ελαφρά σε μια μεγάλη σειρά παλιές πεζούλες, που έχουν πλέον αποικιστεί με κέδρα και ελατάκια. Το μονοπάτι δεν είναι σαφές, αλλά η όδευση είναι απλή και η σήμανση συνεπέστατη.

×

Μάνη-Αβία
Το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία Πηγαδιών

Φτάνουμε στο χαμηλότερο σημείο της πορείας μας στη λάκκα Κωσταίικα και αρχίζουμε να ανηφορίζουμε σταθερά προς το ξωκλήσι του Προφήτη Ηλία πάνω από τα Πηγάδια. Φτάνοντας στην εκκλησία συνεχίζουμε απέναντι, σε καλό χωμάτινο μονοπάτι που κατεβαίνει ομαλά προς τα Πηγάδια. Το μονοπάτι σταδιακά γίνεται καλύτερο και τελικά μπαίνουμε σε δρομάκι, που μας φέρνει στην πλατεία των Πηγαδιών.

Κείμενο & φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

Σήμανση

Πινακίδες και σημάδια

Η διαδρομή έχει πολύ καλή σήμανση.

Στην Άνω Βέργα και τα Πηγάδια υπάρχουν μεγάλες, καλαίσθητες και κατατοπιστικές πινακίδες με χάρτη και πληροφορίες για τρεις διαδρομές (τμήμα του Ο32 από τα Πηγάδια μέχρι το Πηγαδιώτικο γεφύρι, διαδρομή Άνω Βέργα-Πηγάδια και ανάβαση στο Καλάθιο).

Σε όλο το μήκος της διαδρομής, έχουν τοποθετηθεί πυκνά σημάδια επιβεβαίωσης από μεγάλα μεταλλικά πλακίδια με πράσινο τετράγωνο σε λευκό φόντο. Σε λίγα σημεία υπάρχουν ευανάγνωστες πινακίδες κατεύθυνσης.

Η σήμανση είναι αμφίδρομη.

Φύση

Τα ταπεινά γένη

Ανάμεσα στα αναρίθμητα γένη και είδη των πετρότοπων, υπάρχουν κάποια που αν και εντυπωσιακά και έκδηλα, κερδίζουν ελάχιστη προσοχή από τον φυσιοδίφη.

Δύο από τα γένη που λανθάνουν της προσοχής μας είναι τα Fumana και Helianthemum. Φαινοτυπικά συγγενή (μάλιστα μια Fumana, η πολύ κοινή arabica, θεωρείτο παλιότερα μέλος των Helianthemum), αναπτύσσονται ως νανώδη θαμνάκια σε πετρώδη και ξηρά περιβάλλοντα και παρόλο το όμορφο και συνήθως λαμπερό κίτρινο άνθος τους, δεν τυχαίνουν του ενθουσιασμού της ανακάλυψης ενός κρόκου ή μιας ίριδας.

Στη Μάνη θα βρούμε τουλάχιστον τέσσερα Helianthemum (ανάμεσα στα οποία το Helianthemum nummularium της φωτογραφίας) και τρεις Fumana, πάντα σε πετρότοπους, όπου επιβιώνουν χάρη στο διεισδυτικό ριζικό σύστημα και τους ξυλώδεις βλαστούς τους.

Οι ομάδες από Fumana και Helianthemum θεωρούνται τυπικές κοινωνίες νανωδών θάμνων της Μεσογείου.

topoguide Greece

ΟΔΗΓΟΙ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ

Λεπτομερής χάρτης, φωτογραφίες και αναλυτική περιγραφή για τη διαδρομή Άνω Βέργα-Πηγάδια περιλαμβάνονται στον οδηγό Αβία topoguide της AnaDigit.

Ο οδηγός Αβία topoguide είναι διαθέσιμος ως in-app purchase για συσκευές Android μαζί με άλλες δεκάδες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece, όπου περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου.

Ο οδηγός Αβία topoguide είναι επίσης διαθέσιμος ως in-app purchase για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών topoguide Greece, όπου περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου.

Στο πεδίο, η εφαρμογή προσπέρει ενεργητική πλοήγηση κατά μήκος της διαδρομής