Εκκλησίες στην Καρδαμύλη

Εκκλησίες στην Καρδαμύλη

Η χαρτογράφηση εκκλησιών
της Καρδαμύλης

Η περιοχή της Καρδαμύλης προικίστηκε με ιδιαίτερα πολλές και πλούσιες αρχιτεκτονικά και αγιογραφικά εκκλησίες, καθώς κάθε ευκατάστατη οικογένεια κατασκεύαζε έναν ιδιωτικό οικογενειακό ναό ή ίδρυε ένα μικρό μοναστήρι. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το Πραστείο, στην περιφέρεια του οποίου είναι γνωστοί περίπου 40 βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί.

Στα περισσότερα χωριά διατηρούνται, είτε μέσα στον οικισμό είτε σε προφανείς θέσεις πολύ κοντά στο όριο του, παλιοί μεγάλοι ναοί, ιδιαίτερα καλοχτισμένοι, με γλυπτικό διάκοσμο και επιβλητικά κωδωνοστάσια.

Εκτός από τις μεγάλες και σημαντικές αρχιτεκτονικά εκκλησίες των οικισμών, στις περιηγήσεις μας θα συναντήσουμε έναν εντυπωσιακό αριθμό μονόκλιτων, συχνά πολύ μικρών, αγροτικών εκκλησιών που αλλού είναι συνυφασμένες με τις ιδιοκτησίες και αλλού αποτελούν σημάδια οριοθέτησης ή επισήμανσης.

Όλες αυτές οι αγροτικές εκκλησίες είναι μονόχωρες, συχνά πολύ μικρές και σκοτεινές, χωρίς δεύτερο άνοιγμα εκτός από το πολύ χαμηλό θύρωμα. Πρόκειται για απλές οικοδομικά κατασκευές, σχεδόν πάντα με δίρριχτες στέγες, με απλή ξυλοκατασκευή που έχει αντικαταστήσει την παλιότερη καλαμωτή στήριξη.

Άγιος Πέτρος στη Μεγάλη Καστάνια

Καρδαμύλη topoguide
Καρδαμύλη topoguide: Ο Άγιος Πέτρος στη Μεγάλη Καστάνια

Ο ναός του Αγίου Πέτρου είναι η παλαιότερη από τις βυζαντινές εκκλησίες της Καστάνιας και ένα από τα σπουδαιότερα εκκλησιαστικά μνημεία της Πελοποννήσου. Πρόκειται για ένα απλό τετρακιόνιο σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό του όψιμου 12ου αιώνα. Η τοιχοποιία, που σε όλες τις πλευρές του ναού έχει γίνει με το πλινθοπερίκλειστο σύστημα δομής, είναι εξαιρειτκής ποιότητας, ενώ ιδιαίτερη αξία έχει και ο γλυπτός διάκοσμος (κιονόκρανα, διαφράγματα, κιονίσκοι και θυρώματα, όπως το υψηλής αισθητικής μαρμάρινο σύνολο του πλαισίου της θύρας ανάμεσα στο νάρθηκα και τον κυρίως ναό που φέρει πλάκα με παράσταση δύο πουλιών και ελαφιού σπαρασσόμενου από γύπα), που αποδίδεται σε ένα από τα σημαντικότερα μανιάτικα εργαστήρια μαρμαράδων του 12ου αιώνα.

Τον 13ο αι. προστέθηκε στα δυτικά του ναού νάρθηκας με μορφή στοάς, ενώ πολύ αργότερα, το 1813, το σύνολο συμπληρώθηκε με ψηλό πυργοειδές κωδωνοστάσιο.

Εσωτερικά ο ναός φέρει εξαιρετικής ποιότητας τοιχογραφικό διάκοσμο βυζαντινής τεχνοτροπίας του 13ου αιώνα.

Άγιος Σπυρίδων στην Παλιά Καρδαμύλη

Καρδαμύλη topoguide
Καρδαμύλη topoguide: Ο Άγιος Σπυρίδων στην Παλιά Καρδαμύλη

Ο Άγιος Σπυρίδων είναι μια μεγάλη μονόκλιτη βασιλική με οκταγωνικό τρούλο. Ο ναός οικοδομήθηκε από τους Τρουπάκηδες-Μούρτζινους ως οικογενειακή εκκλησία κατά τη διάρκεια της Β' Ενετοκρατίας (1685-1715). Ο βόρειος τοίχος εντάσσεται στο αμυντικό σύστημα του οχυρού συγκροτήματος της οικογένειας.

Ο ναός μεταφέρει τόσο δυτικότροπα στοιχεία, όπως το πολυόροφο πυργοειδές καμπαναριό ύψους 17 μ., όσο και βυζαντινά, ενσωματώνει άλλωστε κομμάτια από μαρμάρινα ανάγλυφα βυζαντινών χρόνων.

Στη νότια όψη, που έχει σχεδόν ισόδομη τοιχοποιΐα, έχουν ενσωματωθεί ποικίλα καλαίσθητα λιθανάγλυφα, κυρίως πάνω από την κύρια εισόδο, συνθέτοντας μια μνημειακή όψη και προσδίδοντας την εικόνα πλούτου και δύναμης που ήθελαν να επιδείξουν οι ιδρυτές του. Οι άλλες όψεις είναι πιό πρόχειρης οικοδομικής και δεν έχουν διακόσμηση.

Άγιος Γεώργιος στο Προσήλιο

Καρδαμύλη topoguide
Καρδαμύλη topoguide: Ο Άγιος Γεώργιος στο Προσήλιο

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι η ενοριακή εκκλησία του Προσηλίου. Τόσο λόγω του μεγέθους του, αλλά κυρίως λόγω της θέσης του, ο ναός αποτελεί το πιο προβεβλημένο κτίριο του οικισμού και διακρίνεται από πολύ μακριά.
Ο ναός κτίστηκε πάνω σε παλαιότερη ερειπωμένη εκκλησία, τον Άη Δημήτρη, γύρω στα 1830. Το καμπαναριό του χρονολογείται γύρω στα 1803.

Ταξιάρχες στα Τσέρια

Καρδαμύλη topoguide
Καρδαμύλη topoguide: Οι Ταξιάρχες στα Τσέρια

Η εκκλησία των Ταξιαρχών στο κέντρο του χωριού Τσέρια, κατασκευασμένη το 1836, φέρει οκταγωνικό τρούλο, ενώ εσωτερικά έχει ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Η λιθοδομή έχει υποστεί διάφορες επισκευές και εμφανίζεται αμελής. Ο νότιος τοίχος φέρει πολλά λιθανάγλυφα, είτε ενσωματωμένα στην τοιχοποιία, είτε στα υπέρθυρα των εισόδων και των παραθύρων. Το καμπαναριό είναι πυργόσχημο καλής οικοδομικής.

Το καμπαναριό καταστράφηκε από κεραυνό το 1890 και ανακατασκευάστηκε λίγο χαμηλότερο από το μάστορα Π. Λαλέα υπό την καθοδήγηση του υπέργηρου πλέον Καραμανέα.

Η Αγία Παρασκευή στην Πλάτσα

Καρδαμύλη topoguide
Καρδαμύλη topoguide: Η Αγία Παρασκευή στην Πλάτσα

Η Αγία Παρασκευή στην Πλάτσα είναι ένας μικρών διαστάσεων ναός των αρχών του 15ου αιώνα. Η εκκλησία είναι στον τύπο του σταυρεπίστεγου ναού, κτισμένος με αργούς λίθους και πλούσιο κεραμοπλαστικό διάκοσμο. Εσωτερικά, η μικρή εκκλησία διατηρεί το μεγαλύτερο τμήμα του αγιογραφικού διακόσμου της, που χρονολογείται στην περίοδο κατασκευής της.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

ΟΔΗΓΟΙ ΤΗΣ ΜΑΝΗΣ

topoguide Greece
Φωτογραφίες και περιγραφές εκκλησιών της περιοχής της Καρδαμύλης περιλαμβάνονται στον οδηγό Καρδαμύλη topoguide της AnaDigit.

Ο οδηγός Καρδαμύλη topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android μαζί με άλλες δεκάδες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Η Καρδαμύλη topoguide περιλαμβάνεται στην ομάδα της Πελοποννήσου. Αποκτήστε τον οδηγό Καρδαμύλη topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Καρδαμύλης topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό Καρδαμύλη topoguide ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή, από την ομάδα της Πελοποννήσου.

Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι το topoguide Greece έχει τη δυνατότητα ταυτόχρονης απεικόνισης πέντε περιοχών, επιτρέποντας έτσι την συνολική προβολή του αναλυτικού χάρτη όλης της Μάνης και την εύκολη εναλλαγή των διαδρομών, των εκατοντάδων Σημείων Ενδιαφέροντος και των δεκάδων σελίδων του οδηγού με τις αναρίθμητες φωτογραφίες.