Χλωρίδα του Νοτίου Πηλίου

Καθώς στο Νότιο Πήλιο κυριαρχεί ο πυκνός μεσογειακός θαμνώνας και οι ελαιώνες και απουσιάζουν τα θαλερά δάση του κεντρικού όγκου, η βοτανική μελέτη της περιοχής έπεσε σε πολύ χαμηλότερη προτεραιότητα και οι διαθέσιμες πληροφορίες για τη χλωρίδα του Νοτίου Πηλίου είναι λιγοστές.

Σίγουρα, ωστόσο, θα συναντήσουμε ανάμεσα στα σχίνα, τις λαδανιές και τα πουρνάρια αρκετά ενδιαφέροντα είδη, όπως τα ελληνικά ενδημικά Nigella arvensis sunsp. aristata, Scorzonera crocifolia, Crepis hellenica κ.α., ενώ η απόκρημνη ασβεστολιθική πλαγιά νότια της κορυφογραμμής του Τισαίου είναι ένας ιδανικός βιότοπος για ασυνήθιστα ή σπάνια χασμόφυτα.

Η χλωρίδα του Τισαίου όρους

Η χλωρίδα του Τισαίου αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από είδη μεσογειακής εξάπλωσης, όπως η Arabis verna, η Veronica cymbalaria, η Scrophularia peregrina, το μικρόσωμο Myosotis sicula και ο λαμπερός Ranunculus sprunerianus. Άλλα, όπως η Fumaria rostellata και η Gagea graeca, έχουν ανατολικο-βαλκανική, βαλκανική ή κεντρο-ευρωπαϊκή κατανομή.

Η απόκρημνη νότια πλαγιά της κορυφογραμμής του Τισαίου φιλοξενεί πολλά σπάνια βραχόφιλα είδη, όπως η καμπανούλα Campanula pelia. Επιπλέον, και καθώς η έρευνα στο Νότιο Πήλιο συνεχίζεται, πρόσφατα προστέθηκε ένα πολύ σπάνιο είδος των πολύ μικρών λιβαδιών του θαμνώνα, η Fritillaria phitosiana.

Μια από τις ομάδες που έχει ευρύτατη παρουσία, τόσο γεωγραφικά όσο και αριθμητικά στην περιοχή είναι τα συγγενή Geranium και Eridium. Εκτός από τα αναρίθμητα Erodium, στο Τισαίο θα εντοπίσουμε εύκολα αρκετά είδη του γένους Geranium, όπως το Geranium purpureum, Geranium molle και Geranium lucidum.

Ανάμεσα στους σπασμένους βράχους των κορυφών θα βρούμε τα τυπικά γένη αυτών των ιδιόμορφων βιοτόπων και ανάμεσά τους η Scrophularia peregrina με τα μικροσκοπικά άνθη, η διακριτική Veronica cymbalaria και η εμφανέστατη Valeriana italica. Τα κάθετα βράχια στολίζονται από τις αποικίες της Cymbalaria muralis και τα παράξενα Umbilicus.

Στους μικρούς θύλακες εδάφους ανάμεσα στον κατάστεγνο βραχώνα του Τισαίου επιβιώνουν πολά ακόμα είδη, όπως η Anchusella variegata, είδος με ευρεία εξάπλωση, που ωστόσο καταγράφεται μόνο στην Ελλάδα

Οι εκτεταμένοι πετρότοποι του Τισαίου αποικούνται από την αρχή της Άνοιξης από τυπικά είδη της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπως οι ίριδες, οι γατζέες (κυρίως κίτρινες Gagea peduncularis, κοντά στις οποίες ξεχωρίζει η λευκή Gagea graeca), ανεμώνες, βολβώδη (όπως οι δύο κοινές ρωμουλέες Romulea linaresii και Romulea bulbocodium) και πολλά άλλα διαδεδομένα ή λιγότερο συνήθη είδη.

Στον πλούσιο αυτόν τόπο, ακόμα και οι άκρες των δρόμων φιλοξενούν πολλά είδη, όπως το εντυπωσιακό Echium plantagineum.

Τα μικρά βραχάκια και τα λιβαδάκια που τα περιβάλουν περιλαμβάνουν πολλά είδη, όπως η ευρέως διαδεδομένη στη χώρα μας γλαυκή βερόνικα (Veronica glauca), οι σχεδόν αφανείς Arabis verna και τα λαμπερά Alyssum simplex.

Λίγοι εκπρόσωποι από τις γνωστές νεραγκούλες (γένος Ranunculus και συγγενικά) καταφέρνουν να προσαρμοστούν στο ξηρό περιβάλλον του Τισαίου: στις απρόσμενες υγρές γωνιές θα βρούμε την πολύ κοινή Ficaria verna, ενώ στα πιο βραχώδη πεδάι υψώνεται ο Ranunculus sprunerianus.

Ένα ακόμα τυπικό γένος της Μεσογειακής ζώνης είναι τα Myosotis, που με τα συνήθως γαλάζια ανθάκια τους φωτίζουν τις πρυχές του βραχώνα. Εδώ θα βρούμε το δασύτριχο Myosotis congesta και το κοινό Myosotis congesta.

Εντυπωσιακή είναι η παρουσία των ίριδων και των συγγενικών γενών, που εμφανίζονται νωρίς την Άνοιξη - κάποια μάλιστα εξαφανίζονται αμέσως, όπως η Moraea sisyrinchium που τα άνθη της ανοίγουν το μεσημέρι και μαραίνονται προς το βράδυ της ίδιας μέρας.

Οι ορχιδέες του Νοτίου Πηλίου

Minuartia attica Centaurium erythraea

Οι βιότοποι του Νοτίου Πηλίου αποτελούν ιδεώδη ενδιατήματα για τις ορχιδέες, ειδικά για το γένος των Ophrys. Έχουν καταγραφεί πολλά είδη, με πιο συνήθη τα Ophrys ferrum-equinum, Ophrys tenthredinifera και Ophrys lutea και πιο ενδιαφέροντα τα Ophrys delphinensis, Ophrys helenae, Ophrys mammosa, Ophrys leptomera, Ophrys spruneri και Ophrys reinholdii.

Από τα άλλα γένη, πιο συχνή είναι η παρουσία της Himantoglossum robertianum και της Neotinea lactea, και τα δύο πολύ πρώιμα είδη. Σποραδικές αλλά ενδιαφέρουσες εμφανίσεις κάνουν το Limodorum abortivum.