Γεωγραφία της Αλοννήσου

Γεωγραφία της Αλοννήσου

Οι Βόρειες Σποράδες

Το νησιωτικό σύμπλεγμα των Βορείων Σποράδων αποτελείται από τέσσερις ομάδες νησιών με επίκεντρα τη Σκιάθο, τη Σκόπελο, την Αλόννησο και την απομονωμένη Σκύρο. Παλαιογεωγραφικά, τα νησιά συνιστούν ορατά τμήματα της βυθισμένης συνέχειας της μεγάλης σειρά εξάρσεων που σχηματίζει το ανατολικό ανάγλυφο της κεντρικής χώρας: την οροσειρά που ξεκινά από τα σύνορα και συντίθεται από το Βέρμιο, τα Πιέρια, το Όλυμπο, τον Κίσσαβο (Όσσα), χαμηλώνει στο Μαυροβούνι και ολοκληρώνεται με το Πήλιο.

Αλόννησος topoguide: Δορυφορική εικόνα της Αλοννήσου
Αλόννησος
Δορυφορική εικόνα της Αλοννήσου
Πατήστε για μεγέθυνση

Η Αλόννησος είναι η μικρότερη από τις Σποράδες και είναι η τελευταία φάλαγγα της ημιβυθισμένης σειράς των τριών νησιών της Μαγνησίας - Σκιάθο, Σκόπελο, Αλόννησο.

Η Αλόννησος χωρίζεται από τη Σκόπελο με το Στενό της Αλοννήσου, ένα θαλάσσιο δίαυλο πλάτους 3.7 χιλιομέτρων (2 ΝΜ), που έχει ενδιάμεσα δύο αρκετά μεγάλα νησιά, το Μικρό και το Μεγάλο Αγιώργη.

Το αρχιπέλαγος της Αλοννήσου

Αλόννησος topoguide: Η Περιστέρα
Αλόννησος
Η Περιστέρα
Πατήστε για μεγέθυνση

Η Αλόννησος περιβάλλεται από πολλά μικρά νησιά και νησίδες, όλα ακατοίκητα, τα περισσότερα από τα οποία απλώνονται προς τα ανατολικά και τα νότια της.

Τα νησιά είναι ο Μικρός και ο Μεγάλος Αγιώργης, τα Δύο Αδέλφια, η Περιστέρα, η Λέχουσα, η Φαγκρού (ή Πελέρισσα), η Κυρά Παναγιά (Πελαγονήσι) με τις νησίδες Παππούς, Κουμπί, Γραμμέζα, Μέλισσα και Σφήκα, και τέλος, πιο απομακρυσμένα, τα Γιούρα.

Ανάμεσα ή κοντά στα νησιά αυτά και την Αλόννησο βρίσκονται οι νησίδες Γαϊδουρονήσια (με τις βραχονησίδες Γάϊδαρος και Πολύρρηχος), οι Μούλες, τα Σκάτζουρα (μαζί με τις νησίδες Λαχανού, Πολεμικά, Κασίδης, Στρογγυλό και Πράσσο), ο Κόρακας, το Σκαντίλι, το Πιπέρι, η Ψαθούρα και η Μυίγα.

Το όνομα της Αλοννήσου

Αλόννησος topoguide: Χαρακτηριστική εικόνα του αναγλύφου και της βλάστησης
Αλόννησος
Χαρακτηριστική εικόνα του αναγλύφου και της βλάστησης
Πατήστε για μεγέθυνση

Η Αλόννησος στην αρχαιότητα λεγόταν Ικος και στο Μεσαίωνα Λιαδρόμια. Το τοπωνύμιο Αλόννησος αποδίδεται από τους αρχαίους γεωγράφους στην Κυρά-Παναγιά. Λέγεται ότι η "μεταβίβαση" του ονόματος Αλόννησος στο σημερινό νησί έγινε από λάθος κατά την καταγραφή τοπωνυμίων την περίοδο σύστασης του Ελληνικού κράτους.

Μια επισκόπιση της κατοίκησης

Αλόννησος topoguide: Η Χώρα Αλοννήσου
Αλόννησος
Η Χώρα Αλοννήσου
Πατήστε για μεγέθυνση

Η καθευτό Αλόννησος έχει έκταση 64 τετ.χλμ., με μήκος 20 χλμ και πλάτος μεταξύ 3 και 4 χλμ. Πάνω στο νησί αναγνωρίζονται 13 οικισμοί, με τους τέσσερις από αυτούς (Πατητήρι, Βότση, Χώρα και Στενή Βάλα) να συγκεντρώνουν το 92% του πληθυσμού κατά την απογραφή. Ο συνολικός πληθυσμός του νησιού είναι 2.800 κάτοικοι (απογραφή του 2011).

Το κέντρο βάρους του μόνιμου και ενεργού πληθυσμού βρίσκεται στο δίπολο Πατητήρι-Βότση. Το Πατητήρι είναι το μοναδικό λιμάνι του νησιού και μείζων εμπορικός πόλος, ενώ συγκεντρώνει και όλη την κοινωνική υποδομή, τη μεταποίηση, τις υπηρεσίες και μεγάλο μέρος της τουριστικής υποδομής.

Οι οικισμοί εποχικής - δηλαδή κυρίως παραθεριστικής - κατοίκησης είναι το Μουρτερό, ο Άγιος Πέτρος, ο Άγιος Δημήτριος, τα Ισώματα, ο Γέρακας και τα Καλαμάκια. Στα βόρεια, εποχικές δραστηριότητες ασκούνται στις παλιές αγροτικές συνοικήσεις Διάσελο, Μεράδα και Βδονέρι.

Μορφολογία

Αλόννησος topoguide: Η βόρεια ακτογραμμή από τους Αγίους Αναργύρους
Αλόννησος
Η βόρεια ακτογραμμή από τους Αγίους Αναργύρους
Πατήστε για μεγέθυνση

Η μορφολογία του εδάφους είναι ορεινή, με μεγάλες διαφοροποιήσεις στις δύο πλευρές του επιμήκους νησιού: το ανάγλυφο είναι ομαλό στα νότια και νοτιοανατολικά, ενώ είναι πολύ απόκρημνο κατα μήκος όλης της βορινής ακτογραμμής, η οποία είναι εντελώς αλίμενη.

Ψηλότερη κορυφή είναι το Κουβούλι (493 μ.) και βρίσκεται έκκεντρα σε μια μάλλον ομαλή λοφοσειρά, που εσωτερικά κρύβει οροπέδια και φιλικές λεκάνες.

Παραλίες

Αλόννησος topoguide: Ο όρμος του Γέρακα
Αλόννησος
Ο όρμος του Γέρακα
Πατήστε για μεγέθυνση

Το αδρό μήκος της ακτογραμμής του νησιού φτάνει τα 64 χλμ. Οι παραλίες στους μυχούς των όρμων στη νότια και ανατολική πλευρά είναι εύκολα προσβάσιμες και συχνά αμμώδεις ή με βατό βυθό, ενώ οι βορινές είναι απροσπέλαστες, πλαισιωμένες με βράχια και άγρια βλάστηση. Φυσικά, όλες οι νότιες παραλίες είναι τουριστικά αξιοποιημένες και συσπειρώνουν αρκετές υποδομές και κάποια κατοίκηση.

Οι πιο δημοφιλείς παραλίες της Αλοννήσου είναι η Χρυσή Μηλιά, ο Άγιος Δημήτριος, ο Λεφτός Γιαλός, το Κοκκινόκαστρο, η Μεγάλη Άμμος, ο Μεγάλος Μουρτιάς, το Βύθισμα, ο Γέρακας, ο Ρουσούμ Γιαλός και ο Τζώρτζη Γιαλός.

Κείμενο και φωτογραφίες: Τ. Αδαμακόπουλος

topoguide Greece

ΟΔΗΓΟΣ ΤΗΣ ΑΛΟΝΝΗΣΟΥ

topoguide Greece
Μια αναλυτική παρουσίαση της γεωγραφίας, του φυσικού περιβάλλοντος και της εκκλησιαστικών και αρχαιολογικών μνημείων της Αλοννήσου, περιλαμβάνεται στον οδηγό Αλόννησος topoguide.

Ο οδηγός Αλόννησος topoguide είναι διαθέσιμος για συσκευές Android ως μία απο τις δεκάδες διαθέσιμες περιοχές της Ελλάδας, μέσα στη γενική εφαρμογή topoguide Greece. Η Αλόννησος περιλαμβάνεται στην ομάδα των Νησιών της Ελλάδας. Αποκτήστε τον οδηγό της Αλοννήσου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.

Ο οδηγός Αλόννησος topoguide είναι επίσης διαθέσιμος για συσκευές iOS (iPhone και iPad) μέσα από την γενική εφαρμογή πεζοπορικών περιοχών Topoguide Greece. Αποκτήστε τον οδηγό της Αλοννήσου ως in-app purchase μέσα από την εφαρμογή.